Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAADET TURAN
Danışman: Şebnem İnğeç
Özet:
Eğitim ortamlarımız tasarlanırken okul dışı öğrenme ortamlarının da plana dâhil olması
gerekmektedir. Bu alanların okul öğrenmeleri ile birleştirilip bir bütün haline getirilmesi
büyük bir ihtiyaçtır. Bu durumun akademik başarıyı da etkilemesi beklenmektedir. Bu
etkinin ortaya çıkması için okul programlarına uygun bilim merkezi ziyaretleri ve etkinlik
programları hazırlanması gerekmektedir. Küçük yaşta teknoloji ile tanışan bireylerin kitap,
kütüphane gibi kaynakların ötesinde internet çağının getirdiği kolaylıklarla bilgiye ulaşma
yollarında en kolay yolu tercih etmektedirler. Hal böyle iken yalnızca dört duvar arasında
kitap, defter ile eğitim verilmesi yetersiz olacaktır. Bu durumda görerek, dokunarak,
yaparak, yaşayarak öğrenme için okul dışı öğrenme ortamları bu ihtiyaçları karşılaması
gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı örneklemdeki bilim merkezinin öğretim programındaki
kazanımlar ile ne kadar örtüştüğünü araştırmaktır. Araştırmaya öncelikle literatür taraması
yapılarak başlanılmıştır. Tarama sonrasında Konya Bilim Merkezi’nde bulunan tematik 5
serginin etkinliklerine erişim sağlanmıştır. Veri araçları ile toplanan bilgiler saha notları
olarak derlenmiştir. Saha notları ise geliştirilen akış diyagramına göre tablolaştırılarak analiz
edilmiştir. Bu analizin çözümlenmesi sonucunda anahtar kavramlar elde edilmiş, elde edilen
anahtar kavramlar ile Millî Eğitim Bakanlığı’nın 2018 ortaöğretim fizik dersi öğretim
programı taranmış ve benzer olan anahtar kavramlara eşleşme durumuna bakılmıştır.
Programla eşleşen anahtar kavramlara karşılık gelen kazanımlara ve bu kazanımlara karşılık
vii
gelen konulara ulaşılmıştır. Analiz tablosu; bilim merkezindeki fizik temalı sergilerin, Millî
Eğitim Bakanlığı’nın 2018 ortaöğretim fizik dersi öğretim programındaki sınıf seviyelerine
göre ayrılmış kazanımlar ve konular ile örtüşme durumunun tablolaştırıp,
görselleştirilmesini sağlamıştır. Sonuçlara bakıldığında “TAG, Yeni Ufuklar, Evrenimiz,
Dünyamız” galerilerinde toplam 109 etkinlik analiz edilmiş, 91 etkinliğin fizik kazanımları
ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Bilimin Sultanları Galerisinde 11 etkinlik alanı içinden 8
etkinlik alanı fizik kazanımları ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Bilim merkezinde bulunan
etkinlikler yüksek oranda fizik ile ilişkili iken kazanım oranına bakıldığında düşük bir ilişki
tespit edilmiştir. Teknoloji, enerji, nanobilim ile ilgili kavramların kazanımlarının tekrar
ettiği belirtilmiştir. Bilim merkezleri teknolojinin yuvası olarak bilindiğine göre fizik ile
teknolojinin birbirinden ayrılamayacağı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Öğretim Programı, Fizik Öğretim Programı, Bilim Merkezi