İdeoloji, Erk Ve Sembolizm: Tarihsel Süreçte Türkiye Adliye Yapıları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayben Kaya

Danışman: AYSU AKALIN

Özet:

Halkın kullanımına açık kamusal mekân niteliği taşıyan yönetim yapılan, gerekli fonksiyonları yerine getirmenin yanında yönetimin ideolojisini halka aktaran iletişim araçtandır. Toplumsal, ekonomik, siyası nedenlere bağlı olarak taşıdıklaıı özellikler ve aktardıkları anlamlar dönemlere göre değişiklik göstennış olsa da yönetim her evrede mimariyi kullanarak kendi ideolojisini ifade edecek bir güce sahip olmuştur. Erk ve ideoloji, geçmişten günümüze adliye mimarisini etkisi altına alarak istediği doğrultuda şekillendimüştir. Bu çalışmada; ülkemizde geçmişten günümüze inşa edilen adliye binalarının tarihsel gelişimi, proje elde etme yöntemi, erkin ideolojik yaklaşımlarının ve ideolojinin sembolik etkilerinin adliye yapılarının biçimlenme süreçlerine etkisi anlatılmaktadır. Bu mimarinin şekillenmesinde 2000 yılma kadar erkin baskın varlığı hissedilmezken, 2000 yılından soma fark edilir bir şekilde erkin ideolojik yaklaşımlaıı doğrultusunda biçimlenme yaklaşımları görülmüştür. Bu dönemde adliye yapısı inşası hızlanmış, yurt genelinde sayıları artmış ve bu dunun yönetimin ıstekleıı doğrultusunda hızlı ve tek tıp proje üretimine doğru gitmiştir. Bu çalışmada; adliye mimarisinde güç temsilinde kullanılmış olan biçimsel kriterler belirlenerek bu kriterler çerçevesinde adliye yapıları analız edilmiştir. Bu analız sonucunda projesi ihale ile yaptınlan adalet saraylarında eıkiıı müdahalesinin daha etkin olduğu görülmekte ve güç temsilinde cephelerde kullanılan farklı dönem ve kültüre öykünen mimari elemanlar daha rahat okunabilmektedir. Yarışma ile elde edilen projelerde çok sesli bir ortam oluştunüduğuııdan bu elemanlara ihtiyaç duyulmaksızın da erkin ihtiyaç duyduğu gücün gösteriminin halen sağlanabildiği görülmüştür.