Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapacak yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: EMİNE ASLANYÜREK SEZER

Danışman: NESLİHAN AVCI

Özet:

Çocuklarla çalışan ya da çalışacak olan yardımcı personelin çocuk ve çocuklukla ilgili algılarının çocuklara sunacakları hizmet anlayışlarında etkili bir faktör olduğu düşünülmektedir. Buradan yola çıkarak gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapacak yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışlarının incelenmesi olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda yardımcı meslek elemanı adaylarının görüşlerinin öğrenim düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Buna göre yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışları öğrenim durumlarına göre karşılaştırılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler 2015-2016 eğitim öğretim yılında İstanbul'da bulunan altı Meslek Lisesi (N=370) ve altı Meslek Yüksekokulunda (N=378) öğrenim gören toplam 748 öğrencinin görüşüne başvurularak elde edilmiştir. Araştırmada araştırmacı tarafından geliştirilen Çocukluk Anlayışı Anketi kullanılmıştır. Anket katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek için 9 madde ve çocukluk anlayışlarını belirlemek için 14 alt başlıkta yer alan 265 maddeden oluşmaktadır. Verilerin analizi istatistik paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışlarını karşılaştırmak amacıyla her bir maddeye verilen yanıtlar altı Meslek Lisesi ve altı Meslek Yüksekokulu öğrencilerine göre Ki-Kare (X2) ve Fisher's Exact testi kullanılarak karşılaştırılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre yardımcı meslek elemanı adaylarının kendi çocukluklarına ilişkin 73 ifadenin 23'ü öğrenim düzeylerine göre farklılaşmaktadır. Katılımcıların çocuklarla çalışmanın avantajlarına yönelik görüşleri ile ilgili 13 ifadenin 8'inde, çocuklarla çalışmanın zorluklarına yönelik 15 ifadenin 2'sinde farklılaşmalar olduğu, çocuklara karşı hissedilen mesleki sorumluluğa yönelik 13 ifadenin 12'sinde ve çocuklara karşı hissedilen özel sorumluluğa yönelik 9 ifadenin 3'ünde katılımcıların görüşlerinde öğrenim düzeylerine göre farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Katılımcıların bölümü tercih etme nedenleri incelendiğinde 7 ifadenin 5'inde ve yetişkin olarak hissedilen sorumluklarına yönelik 11 ifadenin 7'sinde farklılaşmalar görülmüştür. Katılımcıların çocuk kavramına yönelik görüşleri ile ilgili 13 ifadenin 7'sinde, çocukluk kavramına yönelik görüşler ile ilgili 8 ifadenin 4'ünde ve çocukların temel gereksinimlerine yönelik 14 ifadenin 11'inde farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Ayrıca katılımcıların çocuk haklarına yönelik görüşleriyle ilgili ifadelerin tamamında farklılaşmalar olduğu bulunmuş ve kendi çocukluklarından bağımsız olarak çocuk kavramı için yapılan genel değerlendirmede ifadelerin 43'ünde farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Elde edilen bu bulgular alanyazın dikkate alınarak tartışılmış uzmanlara ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.