Havalimanı yolcu terminallerinde pasif yangın güvenlik önlemleri analizi ve performans kriterlerinin oluşturulması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RESİME NUR YILDIRIM

Danışman: FÜSUN DEMİREL

Özet:

Kullanılan yapı malzemelerinin ve yapı elemanlarının çeşitliliği, operasyon alanları, kargo binası, perakende alanlar ve bagaj taşıma alanları gibi yangın tehlikesi yüksek alanların yer alması, sayıca çok insanın bulunması ve kullanıcı profili açısından geniş bir yelpazeye sahip olması, havalimanı terminallerini yangın açısından tehlikeli bir duruma taşımaktadır. Sağlanması gereken can ve mal güvenliği ile işletme devamlılığına yönelik olarak yangın güvenliği, tasarımda yer alan disiplinlerin tümü ile koordine sağlayacak şekilde yapıların daha tasarım aşamasından düşünülmelidir. Ancak bu sayede, ilgili mevzuatlara dayalı olarak tercih edilecek uygun ve etkin önlemler ile tehlike unsurlarının ortadan kaldırılması, yapıların yangın dayanımının arttırılması ve kolaylıkla müdahale edilebilir olması sağlanabilmektedir. Yapılan tez çalışması ile gelecekte Türkiye’de inşa edilecek havalimanı terminal projelerinin yangın güvenlik tasarımlarında rehber olmak amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda öncelikle havalimanı yolcu terminallerinin karakteristik özellikleri belirlenmiş, yangın istatistikleri değerlendirilmiş, bu istatistiki veriler ve tez konusu üzerinde yapılmış diğer çalışmaların incelenmesi neticesinde ise olası yangın tehlikeleri ortaya konmuştur. Tezin ana çalışma alanı havalimanı yolcu terminalleri olmakla birlikte diğer alanların terminal binaları üzerinde oluşturacağı tehlikeler düşünüldüğünde, yangın tehlikeleri açısından genel bir inceleme yapılmıştır. Ayrıca, ana değerlendirme alanı pasif yangın güvenlik önlemleri olmasına rağmen gerekli durumlarda aktif önlemlere de yer verilmiştir. Tüm bunlar neticesinde havalimanı yolcu terminallerinin yangın güvenliğine ilişkin olarak ulusal/uluslararası yangın mevzuatlarının karşılaştırmalı analizi yapılmış; ardından bu analize dayalı olarak performans kriterleri oluşturulmuştur. Bu kriterler oluşturulurken BYKHY Madde 5-2 uyarınca öncelikle Türk yangın yönetmeliği (BYKHY), yeterli hüküm bulunmayan durumlarda Avrupa’dan İngiliz standartları (BR ve BS 9999: 2017), bu standartlarda düzenlenmemiş hususlar halinde ise uluslararası geçerlilikteki Amerikan standardı (NFPA 101) ele alınmıştır.