Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Öğrenci: MUTLU ALBAYRAK
Danışman: İHSAN ALP
Özet:Bu araştırmanın amacı, LSO göstergelerine göre Türkiye'nin OECD üyesi ve partner ülkelere göre genel ve cinsiyetler arası eşitlilik bakımından sıralamasının ve referans alması gereken ülkenin tespit edilip, bu ülkenin lise düzeyinde (ISCED 3) eğitim ile işgücü piyasası arasında köprü vazifesi gören mesleki eğitim sistemi baz alınarak, Türk eğitim sistemine bir yol haritası çizmektir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden açımlayıcı sıralı karma deseniyle yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, EAG 2015' te yer alan OECD üyesi veya partner olan toplam 40 ülke oluşturmaktadır. EMS, VZA'nın Girdiye Yönelik CCR-I modeli kullanılarak oluşturulmuş olan ölçekte yer alan değişkenlere göre süper etkinlik skorları elde edilerek, Türkiye'nin sıralamasının ve referans alması gereken ülkenin tespitinde kullanılmıştır. Araştırmanın nitel çalışma grubunu ise, nicel araştırma sonucunda ölçüt örneklem ile belirlenen Norveç oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye ile Norveç arasındaki temel farklılığın Norveç'te çıraklık sisteminin, lise (ISCED 3) düzeyinde örgün eğitimin bir parçası olmasına rağmen, Türkiye' de yaygın eğitim içerisinde tanımlanması olduğu tespit edilmiştir. Bu farklılığın giderilmesi için, 65. Hükümet Eylem Planı'na göre, çıraklık örgün eğitim kapsamında tanımlanacak, çıraklar eğitim sonunda ustalık belgesi ve işyeri açma belgesi alarak kendi işlerini kurabilecek, ayrıca fark derslerini tamamlayarak meslek lisesi diploması alabilecek, meslek lisesi mezunu olanlarla aynı haklara sahip olacaklardır. MEB'in bu değişim politikalarını en uygun biçimde gerçekleştirilebilmesi için, hem teorik hem de uygulamaya yönelik mesleki derslerin müfredat içerisindeki payının artırılması, yerel veya ülke düzeyinde ortak sınavların düzenlenmesi, özel mesleki eğitim kurumlarında okuyan öğrencilere maddi desteklerin artması, mesleki programlardan genel programlara geçişte alternatif olabilecek 1 yıl süreli Ek Çalışmalar'ın getirilmesi, ustalık belgesi elde etme şartlarını karşılayamayan öğrencilere Eğitim Adayı Tasarısı gibi alternatif eğitimler üretilmesi, çırakların çalışan statüsünde yer alması, çıraklara ödenen ücretin kalifiye çalışanların aldığı ücret üzerinden hesaplanarak kademeli olarak artırılması, bu ücretin içerisindeki devlet desteğinin artırılması, yerel düzeyde yer alan MEM'lerin yeni eğitim işletmelerinin açılmasında, eğitim işletmesinde çıraklık eğitimini verecek eğitici personelin işe alınmasında, çırakların izleme değerlendirme süreçlerinde yetki alanın genişletilmesi gerekmektedir.