ATORVASTATİN KULLANAN HASTALARDA KAS PERFORMANSINI İZOKİNETİK TEST İLE DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gökhan Tuna ÖZTÜRK

Danışman: FERİDE NUR GÖĞÜŞ

Özet:

Statinler LDL-kolesterol seviyesinin düşürülmesi için yaygın olarak kullanılırlar. Etkilerini endoplazmik retikulumda bulunan ve endojen kolesterol sentezinin düzenlenmesinde rol oynayan 3-hidroksi-3-metilglutaril koenzim A redüktaz (HMG CoA) enzimini inhibe ederek gösterirler. En önemli iki yan etki hepatotoksisite ve miyopatidir. Miyopati çok nadir görülür ve yaygın kas ağrıları, yorgunluk, serum kreatin fosfokinaz düzeylerinde artma ile karakterizedir. Miyopati gelişmesine rağmen ilaç alınmaya devam edilirse mortalitesi yüksek olan rabdomyoliz gelişebilir. Bu çalışmada statin kullanımına bağlı olarak kas kuvvetinin ne derece etkilendiği ve olası miyopatinin derecesinin kantitatif olarak gösterilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada 3 ay süreyle 20 mg/gün atorvastatin kullanan 26 hastada tedavi öncesi ve sonrasında görsel ağrı skoru ile kuvvetsizlik hissi, serum kreatin fosfokinaz seviyeleri, kas-iskelet sistemi performansının niceliksel ve objektif ölçümüne olanak sağlayan izokinetik test ile diz kaslarının kuvveti değerlendirildi. Sonuçta iki hastada tedavi sonrasında miyalji semptomu gözlenirken bir hastada asemptomatik serum kreatin fosfokinaz yüksekliği gözlendi. Hastaların tedavi öncesi ve sonrası görsel ağrı skorları ile serum kreatin fosfokinaz düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı. Ayrıca tedavi sonrası serum kreatin fosfokinaz düzeyleri ile görsel ağrı skorları arasında korelasyon yoktu. 60°/s hızda elde edilen fleksiyon ve ekstansiyon pik tork değerleri ile 180°/s hızda fleksiyon ve ekstansiyonda elde edilen total iş değerleri tedavi sonrasında, tedavi öncesine göre anlamlı derecede azalmıştı. 180°/s hızda fleksiyon ve ekstansiyonda elde edilen pik tork değerleri arasında ise anlamlı farklılık yoktu. Biz bunun statin tedavisine bağlı olarak mitokondriyal fosforilasyonun bozulması ve enerji üretiminde asıl olarak oksidatif yolu kullanan tip 1 ve tip 2a kas liflerinin etkilenmesine bağlı olabileceğini düşündük. Sonuç olarak bu çalışmada 3 ay süreyle 20 mg/gün atorvastatin kullanımının klinik olarak belirgin miyopatiye ve serum kreatin fosfokinaz düzeylerinde yükselmeye yol açmadan izokinetik kas güçlerinde azalmaya neden olduğu gösterilmiştir.