Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Deniz KAYA
Danışman: FATMA ALİSİNANOĞLU
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu araşırmada 36 - 72 aylık çocuklar için tasarlanmış oyuncakların, çocukların gelişim alanlarına uygunluğunu belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaç için 36 -72 aylık çocuklar için tasarlanmış oyuncaklar, çocukların öz bakım becerilerinin kazanımına, psikomotor, sosyal-duygusal, bilişsel ve dil gelişimlerine uygun mudur? alt problemleri belirlenmiştir. Yurt içinde yapılmış ilk kapsamlı çalışma olan bu araştırma, 36-72 aylık çocuklar için tasarlanacak oyuncakların, onların gelişim alanlarının düşünülerek üretilmesi, aileleri yönlendirecek uygun yaş aralığının belirtildiği etiketlerle piyasaya sunulmasının gereğini ortaya koymak açısından büyük öneme sahiptir. Araştırmada, ele alınan oyuncaklar ile oyuncaklara ilişkin özelliklerin 36- 72 aylık çocuklara uygun olduğu, üretici firmalardan elde edilen oyuncakların araştırma sonuçlarına ulaşmada yeterli olduğu varsayılmıştır. Araştırma, Ankara ilinde oyuncak üreticisi olan A, B, C firmaları (firmaların isimleri ticari kaygılarından dolayı kodlanarak belirlenmiştir) ve bu firmaların 36-72 aylık çocuklar için tasarladıkları 128 adet oyuncak ve Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylı 2002 yılı 36-72 Aylık Çocuklar için Okul Öncesi Eğitim Programındaki gelişim özelliklerine göre olarak belirlenmiş olan Oyuncak İnceleme Kriterleri ile sınırlıdır. Okul öncesi öğretmenliği alanında yüksek lisans ve doktora yapan 6, okul öncesi eğitimi alanında lisans mezunu olan 4 kişi olmak üzere toplam 10 kişiye A, B ve C firmalarının 36 -72 aylık çocuklar için tasarlanmış oyuncaklarına ait ayrıntılı resimler, üretici firmanın oyuncakla ilgili verdiği bilgiler ve Oyuncak İnceleme Kriterlerinin yer aldığı bilgiler CD ortamında gönderilmiştir. Okul öncesi öğretmenliği alanında yüksek lisans ve doktora yapan 4, okul öncesi eğitimi alanında lisans mezunu olan 1 kişi olmak üzere toplam 5 kişiye ait veriler CD ortamında geri alınmıştır. Elektronik ortamda Microsoft Excel Programında tüm veriler birleştirilerek her soruya, her oyuncağa ve her gelişim alanına ilişkin analiz değerlendirmeleri oluşturulmuş, yüzde ve frekans deİerleri elde edilmiştir. 36 -72 aylık çocuklar için tasarlanmış oyuncakların yükseklikten atlamayı, düğme ilikleyip çözmeyi, tuvalet ile ilgili işleri yapmayı, masada kirlettiği kendine ait yeri temizlemeyi, bıçakla yumuşak nesneleri kesmeyi, bıçakla ekmele yumuşak nesneleri sürmeyi, haftanın günlerini sırasıyla söylemeyi, nesneleri elde ediliş şekillerine/yapıldığı malzemeye göre gruplandırmayı ve en anlamlı kelimeleri tanımayı desteklemediği sonucuna ulaşılmıştır. 36 -72 aylık çocuklar için tasarlanmış oyuncakların, çocukların büyük kasların hareket gelişimini %1,48, küçük kasların hareket gelişimini % 4,46, öz bakım becerilerinin kazanımını %1,48, sosyal-duygusal gelişimini % 7,60, bilişsel gelişimini %6,31, dil gelişimini % 10,07, toplamda tüm gelişim alanlarını % 5,23 oranında desteklediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma sonucunda oyuncak üreticisi firmaların çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanları rehberliğinde oyuncak hazırlamaları ve üniversitelerde Okul Öncesi Eğitimi bilim dalında okutulan Araç Yapımı derslerine daha fazla ağırlık verilmesi önerilmiştir.