İSHÂK NÛRÎ RİZEVÎ'NİN ZUBDETU'L-İZHÂR ADLI ESERİNİN ARAPÇA DİLBİLGİSİ ÖĞRETİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuba Satır

Danışman: MUSA YILDIZ

Özet:

Bu çalışmada İshâk Nûrî Rizevî'nin Zubdetu'l-İzhâr adlı eseri Arapça dilbilgisi öğretimi açısından değerlendirilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Arapça olarak kaleme alınan ve Osmanlı Türkçesi ile şerhleri yapılan bu eşsiz eser, Latin harflerine aktarılarak kolay okunabilmesi amaçlanmıştır. İkinci bölümde ise eserin Arapça dilbilgisi öğretimi açısından günümüzdeki yerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bütüncül metot esas alınarak eser her yönüyle incelenmiştir. Eserin yazarı olan İshâk Nûrî Rizevî'nin hayatı ve eserlerini içeren bilgiler çalışmanın giriş bölümünde aktarılmıştır. Ayrıca kendisi ile ilgili bazı belgeler ise çalışmanın ekler bölümünde sunulmuştur. Araştırmanın evrenini Osmanlı döneminde Arapça öğretiminde okutulan kaynaklar oluşturmaktadır. Örneklem olarak da Zubdetu'l-İzhâr adlı eser ele alınmıştır. Bu eser günümüzde yazılan Arapça dilbilgisi ve nahiv bilgisi kitaplarıyla karşılaştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda Arapçanın sentaksını açık ve akıcı bir uslup ile belirli bir mantık sırası içinde özetleyen bu eser, örneğine az rastlanır bir kabiliyetin mahsulü olduğu araştırmacı tarafından ortaya konulmuştur. Bu eser üzerine bilimsel çalışma yaparak, Arapçanın modern metotlarla öğretimine olumlu katkılarda bulunulmuştur.