Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özlem Selime MERTER
Danışman: Naime Altay
Özet:
Bu araştırma prematüre bebeklerde taze ya da dondurulmuş anne sütüyle beslenmenin bağırsak mikrobiyatası üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla prospektif gözlemsel olarak yapılmıştır. Araştırma yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen gestasyon yaşı 28-326 hafta olan taze anne sütü almış (n:20), dondurulmuş anne sütü almış (n:20) toplam 40 prematüre bebek ile yapılmıştır. Veriler “Tanımlayıcı Bilgi Formu” ve “Bebek İzlem Formu” ile toplanmıştır. Örneklem seçim kriterlerine uygun bebeklerin doğumdan sonraki ilk mekonyum ve beslenmelerinin 10. günü gaita örnekleri alınmış ve analiz zamanına kadar -80o C’ de saklanmıştır. Bebeklerin aldıkları beslenme solüsyonlarının türü (taze anne sütü, dondurulmuş anne sütü, bebek formulü) ve miktarı 10 gün süreyle düzenli olarak kaydedilmiştir. 10 günlük beslenmelerinin %70’inden fazlasını hangi beslenme türü oluşturuyorsa bebek o gruba dahil edilmiştir. 10 günlük beslenmelerinin %70’inden fazlasını bebek formulü oluşturan bebekler çalışma dışında tutulmuştur. Verilerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U, Ki-kare Testi ve T-testi kullanılmıştır. Mikrobiyata analizi için ekstrakte edilmiş DNA'dan 16S rRNA geninin V3-V4 bölgesinin sekanslanması yöntemi ile gaita numuneleri analiz edilmiştir. Büyük çoğunluğu insan patojeni ve hastalık etkeni kabul edilen bakterilerden olan Streptococcus ve Enterobacteriales türlerinin dondurulmuş anne sütü alan bebeklerdeki bolluklarının (Streptococcus %69, Enterobacteriales %79) taze anne sütü alan bebeklerdeki bolluklara (Streptococcus %16, Enterobacteriales %49) göre daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anne sütünde en çok bulunan ve bebek için en faydalı tür olduğu bilinen bakterilerden Lactobacillus ve Bifidobacterium türlerinin taze anne sütü alan bebeklerdeki bolluklarının (Lactobacillus %17 ve Bifidobacterium %12) dondurulmuş anne sütü alan bebeklerdeki bolluklara (Lactobacillus %3 ve Bifidobacterium %1) göre daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Taze anne sütü almanın dondurulmuş anne sütü almaya göre bebek bağırsak mikrobiyata çeşitliliğini olumlu yönde etkilediği, bebek bağırsağında daha sağlıklı mikroçevre oluşturduğu belirlenmiştir. Hemşirelerin, tüm bebeklerin özellikle yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde izlenen bebeklerin taze anne sütü ile beslenmelerinin sağlanmasında destekleyici olmaları önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler:Anne sütü, Prematüre, Bebek, Bağırsak mikrobiyotası, Hemşirelik, Yenidoğan yoğun bakım
ünitesi