Farklı akım durumlarında köprülerde meydana gelen yerel oyulmaların sayısal modelle simülasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZÜLFİKAR ERKAY KEMALOĞLU

Danışman: MÜSTEYDE BADUNA KOÇYİĞİT

Özet:

Bu çalışmada, farklı akım koşullarında çeşitli uzunlukta köprü yan ayaklarının etrafında yerel ve ayağı olmayan köprü tabliyesi altında meydana gelen daralma oyulmalarının Flow-3D modeli kullanılarak üç boyutlu sayısal benzeşimi yapılmıştır. Çalışmada ilk önce literatürden elde edilen deney verileriyle sayısal modelin çözüm ağı gözü büyüklüğü ile sediment modeli parametre değerleri kalibre edilmiş ve modelde kullanılacak türbülans modeline karar verilmiştir. Daha sonra farklı deney setleri kullanılarak kalibre edilmiş sayısal modelin sonuçlarının doğruluğu test edilmiştir. Oyulma çukuru derinliğinin belirlenmesinde karışım katsayısı, yatak yükü katsayısı, içsel sürtünme açısı, maksimum sıkıştırma oranı ve türbülans karışım uzunluğu değerlerinin etkisinin çok az olduğu, düşük kritik Shields değerleri ile yüksek yatak pürüzlülüğü/medyan dane çapı oranının oyulma çukuru derinliği arttırdığı görülmüştür. Dört farklı çözüm ağı gözü boyutu ile yapılan hassasiyet analizleri sonucunda oyulma derinliğinin çözüm ağı gözü aralığına bağlı olduğu ve sediment dane çapının 10 katından küçük olan çözüm ağı gözü aralığı kullanılmasının uygun olmadığı belirlenmiştir. Modelde kullanılacak türbülans modeline karar verilirken, Large-Eddy Simulation (LES) türbülans modelinin daha küçük, Renormalized Group (RNG) türbülans modelinin ise daha büyük oyulma çukuru derinlikleri verdiği ve LES modeli analiz süresinin RNG modeline göre daha uzun olduğu görülmüştür. Daha sonra iki farklı uzunluktaki kenar ayak etrafında ve ayağı olmayan köprü tabliyesi altında basınçlı ve savak tipi akım şartlarında meydana gelen oyulma çukurunun kalibre edilmiş model kullanılarak benzeşimi yapılmış ve deney verileriyle model sonuçları karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda farklı akım koşullarında meydana gelen oyulma çukuruna ait deney verileriyle kalibre edilmiş model sonuçlarının uyumlu olduğu görülmüştür