Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Öğrenci: NAZAN İNCELER
Danışman: SULTAN BAYTAŞ
Özet:Non-steroidal antienflamatuvar ilaçlar (NSAEİ) ağrı ve enflamasyonun tedavisinde en yaygın olarak kullanılan terapötik ajanlardır. Etkin bir antienflamatuvar tedaviye ihtiyacı olan ve aynı zamanda mide kanaması ve/veya kardiyovasküler tromboz riski bulunan hastalarda selektif COX-2 inhibitörlerinin bir antiplatelet ajanla (ör,tromboksan sentaz (TxSI) enzim inhibitörleri) beraber kullanılması tavsiye edilmektedir. Bu sebeple, enflamasyon tedavisinde COX-2 inhibitörü ve antiplatelet bilesiklerin ayrı ayrı tek olarak kullanılmasına kıyasla, bu iki farmakolojik etkiyi gösterebilecek bilesiklerin gelistirilmesi uygun bir yaklasım olarak belirlenmistir. Bu amaçla, diarilpirazol ana yapısına bağlı kalarak, yirmi yedi adet bilesik tasarlanıp sentezlenmis ve bu bilesiklerin olası COX-1 ve COX-2 inhibitör aktiviteleri, EIA-COX inhibitör tarama yöntemi (Cayman Chemical) ile incelenmistir. İnsan PRP hücrelerinde antiplatelet inhibisyon etkileri arastırılmıstır. Sentezlenen bileşiklerin yapıları spektral ve elementel analiz verileriyle kanıtlanmıstır. Sentezlenen yirmi yedi bilesiğin COX ve antiplatelet inhibisyonu etkileri değerlendirildiğinde, (2E)-3-{1-[4- (Metansülfonil)fenil]-3-piridin-3-il-1H-pirazol-4-il}-N-(piridin-3-ilmetil) akrilamit (5n), (2E)-3-{1-[4-(Metansülfonil)fenil]-3-piridin-3-il-1Hpirazol- 4-il}-N-(2-piridin-2-il-etil)akrilamit (5p), (2E)-3-{1-[4- (Metansülfonil)fenil]-3-piridin-3-il-1H-pirazol-4-il}-N-(2-piridin-4-iletil) akrilamit (5s), (2E)-3-(1-Fenil-3-piridin-4-il-1H-pirazol-4-il)-N- (piridin-2-il-metil)akrilamit (10d) ve (2E)-3-(1-Fenil-3-piridin-4-il-1Hpirazol- 4-il)-N-(2-piridin-2-il-etil)akrilamitin (10g) 100 μM konsantrasyonda, AA ile indüklenen platelet agregasyonunu sırasıyla %89, %90, %100, %100, %100 oranlarında inhibe ettiği ve COX-2 enzimlerine karsı %58, %66, %66, %43, %49 oranlarında potent inhibitör etkiye sahip oldukları belirtilmistir. Ayrıca bilesik (2E)-3-(1- Fenil-3-piridin-4-il-1H-pirazol-4-il)-N-(2-piridin-3-il-etil)akrilamit (10h) ve (2E)-3-(1-Fenil-3-piridin-4-il-1H-pirazol-4-il)-N-(2-piridin-4-iletil) akrilamitin (10i) COX enzimini inhibe etmeksizin AA ile indüklenen platelet agregasyonunu %93 ve %71 oranlarında inhibe ettiği belirlenmistir. Tez çalısmamız kapsamında elde ettiğimiz bu sonuçlar daha ileri çalısmaların temelini olusturacaktır.