Havalimanı terminal binalarında geniş açıklık geçme sorununun sonlu elemanlar yöntemiyle araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: GONCA AKÇAER

Danışman: ASENA SOYLUK

Özet:

Havalimanı terminal binaları işlevsel eylemlerin sık ve hareketli olduğu mekanlar olması nedeniyle, büyük açıklıklı örtülere olan ihtiyacı ortaya çıkan bina tiplerinden birisidir. Çelik kafes sistemler yapılarda büyük açıklıkların kolonsuz ve hafif bir strüktür ile geçilmesini sağlayarak işlevsel olarak yapıların daha esnek ve kullanışlı olmasını sağlamıştır. Bu çalışmanın en önemli amacı mimari tasarım aşamasında bir yapının biçim ve malzeme seçimindeki kriterlerin ürünün strüktürel davranışıyla birebir ilgili olduğunu göstermektir. Ayrıca bu tür yapıların yatay yük altındaki davranışı biçimle ve kütle ağırlığı altında değişmekte ve oluşabilecek hasarda bu yapıların mimarlarının da önemli bir rol üstlendiğini vurgulamaktır. Bu çalışmada Havalimanı terminal binaları tasarımında; geniş açıklık geçme kavramı tasarım kriterleri olarak ele alınıp, formun tasarımı desteklemesi açısından da çelik strüktür kullanımı incelenmiştir. Bu doğrultuda tasarlanmış çelik strüktürlü havalimanı terminal yapısında üç farklı tip çatı kurgusu incelenmiştir. Bunlar: düz yüzeysel, tek eğrilikli-kemer ve çift eğrilikli-dalga formunda çelik çatı tipleridir. Tasarlanan üç farklı çelik kafes çatı modeli, kaplama malzemesi ile doku verilerek tasarlanmıştır. Bu modeller iki aşamada analiz edilmiştir. İlk aşamada tasarlanan üç farklı çatı formunun dinamik analizi yapılmıştır. Analizler sonucu en iyi davranış gösteren biçim kemer şeklinde tasarlanan çatı formu olmuştur. İkinci aşamada optimum sonuç verdiği için seçilen kemer çatı modelinde malzemenin davranışa etkisinin incelenebilmesi için kaplama malzemeleri olan alüminyum (hafif) ve temperli cam (ağır)birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Birim ağırlığı daha fazla olan temperli camın yapının yatay yük altındaki taban kesme ve deplasman değerlerini alüminyum kaplama malzemesine oranla artırmıştır. Sonuç olarak estetik, fonksiyon, strüktürün bir yapının en önemli üç ögesi olduğu tekrar açığa çıkmıştır. Bu üç kriter geniş açıklıklı mekan tasarım kriterinde birbirlerinden etkilenmekte ve yapı davranışını olumlu yada olumsuz yönde değiştirmektedir.