Ventrikül destek cihazı uygulanan hastalara bakım veren kardiyovasküler cerrahi hemşirelerinin yetkinliklerinin belirlenmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Melike KULAK

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Sevil Güler

Eş Danışman: Aydanur Aydın

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Kalp yetmezliği olan hasta sayısının giderek artması ve kalp transplantasyonu için donör sayılarının az olması nedeniyle ventrikül destek cihazı uygulamaları artış göstermiştir. Ventrikül destek cihazı uygulan hastaların kapsamlı ve özelleştirilmiş bir bakım gerektirmesi, bakım veren hemşirelerin bu alanda yetkin olmalarını gerekmektedir. Bu araştırma ventrikül destek cihazı uygulanan hastalara bakım veren kardiyovasküler cerrahi hemşirelerinin yetkinliklerinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma Kasım-Aralık 2023 tarihleri arasında kartopu örnekleme yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini ventrikül destek cihazı uygulanan hastalara en az altı ay boyunca bakım vermiş 137 kardiyovasküler hemşire oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Hemşire Tanıtım Formu, Yoğun ve Kritik Bakım Hemşirelik Yetkinlik Ölçeği (YKBHYÖ) ve Ventrikül Destek Cihazı Uygulanan Hastalara Bakım Veren Hemşirelerin Yetkinliklerini Belirleme Formu kullanılmıştır. Araştırmada, veri toplama araçları sosyal iletişim ağları aracılığıyla Google formlar üzerinden çevrimiçi bağlantı oluşturularak hemşireler ile paylaşılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, bağımsız örneklem t testi, Mann Whitney U testi ve Spearman korelasyonundan yararlanılmıştır. Araştırmaya katılan hemşirelerin Kalp ve Damar Cerrahi Yoğun Bakımda/Kliniğinde ortalama çalışma süresi 3,90±2,85 yıl, ventrikül destek cihazı uygulanan hastalara bakım verme süresi 3,16±2,16 yıldır. Hemşirelerin %99,3’ü ventrikül destek cihazı ve ventrikül destek cihazı uygulanan hastaların bakımına yönelik eğitim almış olup eğitim alanların %69,6’sı eğitimi klinik uygulamalara yansıttığını düşünmektedir. Hemşirelerin Yoğun ve Kritik Bakım Hemşireliği Yetkinlik Ölçeği puan ortalaması 488,54±39,74 olup, “mükemmel yetkinlik” düzeyinde oldukları belirlenmiştir. Çalışmada hemşirelerin toplam çalışma süresi ile ventrikül destek cihazı uygulanan hastalara bakım verdikleri sürenin yetkinlik düzeyi üzerinde anlamlı derecede pozitif yönde etkili olduğu saptanmıştır (p<0.05). Araştırma sonuçları doğrultusunda; hemşirelerin etkili iletişim ve bakım yönetimi kategorilerinde yetkin olduğu ve bu yetkinliklerin mükemmel düzeyde devamının sağlanması için hemşirelerin temel yetkinlikler olan profesyonellik, etkili iletişim, kanıta dayalı uygulama, bakım yönetimi, kalite iyileştirme, ekip çalışması ve iş birliği, mesleki liderlik konusunda kendilerini geliştirecek mesleki bilimsel programlara katılmaları, yetkinlik alanları ile ilgili aktif faaliyetlerde bulunmaları konusunda desteklenmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler : Kalp yetmezliği, ventrikül destek cihazı, hemşirelik, kardiyovasküler cerrahi hemşiresi, yetkinlik