Adölesan dönemi kadın voleybolcularda 12 haftalık proprioseptif antrenmanların, sezinleme zamanı, reaksiyon zamanı ve denge performansı üzerindeki etkileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET RAHMİ GÜNAY

Danışman: Filiz Fatma Çolakoğlu

Özet:

Bu çalışmanın amacı; adölesan dönemi kadın voleybolculara uygulanan 12 haftalık

proprioseptif antrenmanların, sezinleme zamanı, reaksiyon zamanı ve denge performansı

üzerine olan etkisini incelemektir. Araştırmaya, kulüplerinde düzenli olarak hafta da 3 gün,

günde 90-120 dk. voleybol antrenmanı yapan, 30 adölesan kadın voleybolcusu (yaşları 14-

17 arasında olan) gönüllü olarak katılmıştır. Kapalı zarf randomizasyon yöntemi ile deney

ve kontrol grubu oluşturulmuştur. Deney grubunda yer alan sporculara, normal voleybol

antrenmanlarına ilaveten 12 hafta boyunca haftada 3 gün olmak üzere 20 ile 30 dk arasında

değişen, her hafta basitten karmaşığa doğru tasarlanmış proprioseptif egzersiz programı

(her bir antrenmanda 8-11 hareket) uygulanmıştır. Kontrol grubunda yer alan sporcular ise

temel teknik, kombine teknik ve taktiksel çalışmaların yer aldığı voleybol antrenmanlarına

devam etmiştir. Deney ve kontrol grubunun farklı uyarı hızlarındaki sezinleme zamanı

(3mph, 5mph, 8mph), reaksiyon zamanı (görsel, işitsel, karışık) ve denge (öne-arkaya,

ortaya-yana) performansları 12 haftalık program öncesi ve sonrası kaydedilmiştir.

Sezinleme zamanı, reaksiyon zamanı, denge performansı ölçümlerinde sırasıyla Bassin

Anticipation Timer, Newtest 1000, Technobody Prokin 200 cihazı kullanılmıştır.

İstatistiksel analiz sonucunda; deney grubunun mutlak hata skoru (8mph), görsel reaksiyon

zamanı, işitsel reaksiyon zamanı ve karma reaksiyon zamanı performanslarında istatistiksel

olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Deney grubunun anterior-posterior denge

performansında da iyileşme gözlemlenmiş fakat bu iyileşmenin istatiksel olarak anlamlı

düzeyde olmadığı görülmüştür (p>0.05). Sonuç olarak; orta ve uzun süreli uygulanan

proprioseptif antrenmanların, adölesan dönemi kadın voleybolcuların sezinleme, reaksiyon

zamanı ve denge performansları gibi algısal-motor becerilerinin gelişimine katkı sağladığı

düşünülmektedir. Bu araştırmanın farklı yaş gruplarında, farklı liglerde oynayan elit kadın

ve erkek sporcular üzerinde yapılması önerilmektedir.

Anahtar kelimeler : Voleybol, propriosepsiyon, reaksiyon zamanı, sezinleme zamanı,

denge