Türkiye'de turizm sektöründe uygulanan herşey dâhil sistemin orta öğretim seviyesinde turizm eğitimine etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Levent Tolay

Danışman: NEVİN ŞANLIER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Müsteri memnuniyetini ön plana çıkararak rekabetin hızla arttıgı hizmet sektöründe kalite en önemli unsur haline gelmeye baslamıstır. Turistik isletmelerde uygulanan sistemler klasik hizmet anlayısı ile uygulanmakta olan oda-kahvaltı yâda yarım pansiyon ve tam pansiyon konaklama türlerinin yerine, kahvaltı, ögle ve aksam yemekleri, tüm ara ögünlerde verilen yemekler, yerli-yabancı / sıcak soguk içkiler/içecekler, animasyonlar, spor aktiviteleri ve müsterilerin ihtiyaç duyabilecekleri diger tüm aktivite ve hizmetlerin fiyata dâhil oldugu bir sistem haline gelmistir. Birçok ülkede oldugu gibi Türkiye'de de hızla olarak isletmeler tarafından benimsenmistir. Turizm sektörünün etkilendigi ve etkiledigi birçok sektör mevcuttur. Ancak bunlardan sektörün çift yönlü etkilesim içerisinde oldugu unsur egitim olgusudur. Dolayısı ile sektörde uygulanan Her sey dâhil tatil sisteminin ülkemiz turizmi ve turizm egitimi üzerinde çesitli etkileri bulunmaktadır. Türkiye'de turizm sektöründe uygulananher sey dâhil sistemin orta ögretim düzeyinde turizm egitimi veren Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri'nin egitimi üzerine etkilerini olumlu veya olumsuz yönlerinin ortaya konulmustur. Türkiye arastırmanın yapıldıgı tarih itibarı ile 110 Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi oldugu tespit edilmis ve bu okulların tamamında 29 523 ögrenci egitim aldıgı görülmüstür. Bu ögrencilerden 5895 ögrenci 11. sınıfa 6116 ögrenci ise 12. sınıfadevam etmektedir. Arastırmamızdaki ögrencilere yönelik yapılacak çalısmanın evreni toplamda 12 011 ögrencidir. Yine bu okullarda görev yapan ögretmen sayısı 2206 dır. Ancak bu sayının 750 ögretmen meslek dersi ögretmeni veya meslek dersi ögretmen kökenli idarecidir. dareci ve ögretmenlere yönelik yapılacak çalısmanın evreni ise 750 olarak belirlenmistir. Bu durumda evrenler göre örneklem sayıları ise ögrenci çalısması için 500 ögrenciye anket uygulanmasına; idareci ve ögretmen çalısması için ise 150 idareci/ögretmene anket uygulamasının uygun olacagı hesaplanmıstır. Arastırma 133 meslek dersi ögretmeni/idareci ve 760 ögrenciye anket uygulanması ile gerçeklestirilmistir. Arastırmaya katılan Meslek Dersi/darecinin anketi doldurma tarihi itibarı ile görev yaptıkları egitim kurumlarına göre dagılımları; %95,5 Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesinde görev yapmakta iken %4,5 Ticaret Meslek Lisesi veya Çok Programlı Liselerin Turizm alanında görev yapmakta oldugunu belirtmistir. Bu egitimcilerin; % 63,2'lik oran ile bayan, %36,8'lik oranla erkektir. Yas olarak dagılımda ise % 4,5'i 20 29 yas aralıgında oldugunu; % 36,8'i 3039 yas aralıgında oldugunu; % 52,6'sının 40 49 yas aralıgında oldugunu; % 6'sı ise 50 ve üstünde oldugunu belirtmistir. Katılımcıların Müdür veya Müdür Bas Yardımcısı %21,8; Müdür Yardımcısı %9,8; Bölüm veya Atölye sefi %20,3; Meslek Dersi Ögretmeni ise % 48,1 seklindedir. Görevlerinin yanı sıra anket dolduran katılımcıların mesleki alanda branslara göredagılımı ise; Konaklama seyahat Hizmetleri olan %69,2; Yiyecek çecek Hizmetleri olan 19,5 dir. Arastırmaya katılan egitimcilerin sitem ile egitimin etkilenmesi karsılastırmasında anlasılır bir önem düzeyinde (p> 0,05) bir farklılasma tespit edilmemistir. Arastırmada yer alan 760 ögrencinin % 68,2'si erkek, %31,8'i kız ögrencidir. Bu ögrencilerden; %1'i 14 yasının altında olup, % 19,6'sı 1416 yas aralıgında; % 79,6'sı 17-19 yas aralıgında; % 0,7'sinin ise 20 yas ve üstünde oldugunu belirtmistir. Ögrencilerin sınıflara göre dagılımı %58,8 11. sınıf ögrencisi, %41,2 12. sınıf ögrencisidir. Arastırmaya katılan ögrencilerin aldıkları egitim ile sistem degiskenleri açısından her sey dâhil sistemin egitime etkisi duyarlılık algısındaki farklılasmanın olup olmadıgına bakılmıs olup, önem düzeyinde bir farklılasma tespit edilmistir. (p > 0,05) Yapılan arastırmada egitimciler tarafından hersey dâhil sistem egitim-sektör iliskisi açısından ele alındıgında sistemin tüm yönleri ve uygulamaları iledegerlendirmesinin olumsuz oldugu yönündedir. Ancak ögrenciler arasında sistemin degerlendirmesi yapıldıgında sistemin kendi egitimlerine olumlu etkisi olmasının yanı sıra ögretmen ve okul idarecilerinin sistemin etkisi hakkında olumsuz düsüncelerinin de farkındadırlar. Egitimcilerin kalite konusunda yeterlige dayalı personel yetistireme deki tereddütleri her sey dâhil sistem hakkında olumsuz öngörülerinin olusmasına neden olusmustur. Ancak bu olumsuz düsünceye sistemin içerisinde birebir bulunan ögrenciler aynı oranda katılmamaktadırlar. Bu sonuçlar ısıgında her yönü ile farklı özellikleri olan turizm sektörünün turizmegitimi iliskisini farklı boyutta ele alınıp, degerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle çalısmanın sektör ile egitimin yakınlasmasına katkı saglarken, yetistirilen ögrenciler ile egitmenler arasındaki görüs farklılıklarını da ortadan kaldırılmasına katkı saglaması amacıyla öneriler gelistirilmistir.