Okul çağı çocuklarda alkali diyet ve beslenme alışkanlıklarının, ağız sağlığı ile ilişkisinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: MERVE ŞEYDA KARAÇİL

Danışman: EDA KÖKSAL

Özet:

Okul çağı çocuklarda alkali diyet ve beslenme alışkanlıklarının, ağız sağlığı ile ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla yürütülen bu çalışmaya Ankara ili Çankaya merkez ilçesine bağlı basit rasgele örnekleme yöntemiyle seçilmiş iki farklı ortaokulda öğrenim gören 12 yaş, 96 kız (%51,1) ve 92 erkek (%48,9) olmak üzere 188 çocuk katılmıştır. Yaşa göre BKİ sınıflamasında çocukların %45,7 si şişman, %44,7 si normal, %9,6 sı zayıftır ve erkeklerde şişmanlık prevalansı daha yüksektir (p<0,05). Çocukların %13,3 ünün diş fırçalama alışkanlığının olmadığı ve kız çocuklarının daha düzenli olarak dişlerini fırçaladığı bulunmuştur (p<0,05). Çocukların ortalama DMFT değeri 1,1±1,41 dir ve diş çürüğü şiddeti çok düşük düzeyde bulunmuştur. Kız ve erkek çocuklar arasında anlamlı bir fark ise saptanmamıştır (p>0,05). Çocukların antropometrik ölçümleriyle daimi dişler ağız sağlığı göstergeleri arasında arasında herhangi bir ilişki bulunmaz iken vücut ağırlığı (r:0,307; p<0,05), vücut yağı (r:-0,385; p<0,01), BKİ (r:-0,296; p<0,05) ve bel çevresi (r:0,311; p<0,05) ile süt dişleri dmft indeks değeri arasında negatif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Çocukların yaşa göre BKİ sınıflamasına göre daimi ve süt dişleri ağız sağlığı göstergelerinde gruplar arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Çocukların %66,1 i düşük tükürük tamponlama kapasitesine sahip olup cinsiyetler arası anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Diş çürüğü olan ve olmayan çocuklarda ortalama spot ve tamponlama tükürük pH ı arasında anlamlı bir farkın olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Diyet PRAL değeri ile vücut bileşiminin göstergesi olan vücut yağı arasında negatif (r:- 0,215; p<0,01), ağız sağlığı göstergelerinden süt dişleri dolgu sayısı ile ise pozitif yönlü bir ilişkili bulunmuştur (r:0,278; p<0,05). Diyet PRAL ının besin gruplarından et ve et ürünleri (r:0,430; p<0,01) ve tahıllarla (r:0,433; p<0,01) pozitif , sebze (r-0,471; p<0,01) ve meyve grubuyla (r:-0,372; p<0,01) ise negatif yönlü bir ilişkisi olduğu saptanmıştır. Spot tükürük pH ın hiçbir besin grubunun tüketimi ile ilişkisi bulunmaz iken tükürük tamponlama pH ının sadece sebze grubu tükemiyle pozitif ilişkili olduğu görülmüştür (r:0,169; p<0,05;). Süt dişleri ağız sağlığı göstergeleriyle besin grupları arasında herhangi bir ilişki bulunmamıştır. Bunun yanında daimi dişler ağız sağlığı göstergelerinden DMFT indeks değeriyle meyve grubu (r:-0,191; p<0,05) ve çürük sayısıyla süt ve ürünleri tüketimi negatif ilişkili (r:-0,264; p<0,05) bulunmuştur.Şekerler grubundan basit şeker ve şekerlemeler tüketiminin dmft indeksiyle pozitif ilişkili olduğu belirlenmiştir (r:0,275; p<0,05). Sonuç olarak ağız sağlığının korunması ve diş çürüklerinin önlenmesinde çocuklarda düzenli ağız bakımının yanında beslenme alışkanlıkları da önemli bir rol oynamaktadır ve küçük yaştan itibaren kazandırılan doğru alışkanlıklar ile sağlıklı nesillerin yetişmesi sağlanabilir.