Tip 1 diyabetli adölesanların sosyal kaygı düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: ÇİĞDEM CEYLAN

Danışman: NAİME ALTAY

Özet:

Tip 1 diyabetli adölesanlar arasında diyete uyumsuzluk, kötü glisemik kontrol, sosyal kaygı, yalnızlık ve depresyon gibi sorunlar sık görülmektedir. Çalışmamız 12-15 yaş grubu tip 1 diyabetli adölesanlar ve aynı yaş ve cinsiyet grubundaki sağlıklı akranlarının sosyal kaygı düzeylerini ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılan tanımlayıcı karşılaştırmalı bir araştırmadır. Araştırma, Dr. Sami Ulus Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi çocuk endokrinoloji polikliniği, Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi çocuk endokrinoloji polikliniği, Telsizler Ortaokulu ve Yıldırım Beyazıt Anadolu Lisesi nde yapılmıştır. Araştırmanın tip 1 diyabetli grubunu en az altı aydır izlenen ve başka bir kronik hastalığı olmayan diyabetli adölesanlar oluşturmuştur. Araştırmanın sağlıklı grubunu, tip 1 diyabetli grup ile aynı yaş ve cinsiyette sağlıklı adölesanlar oluşturmuştur. Araştırmada diyabetli adölesanlar için tanıtıcı bilgi formu, sağlıklı adölesanlar için tanıtıcı bilgi formu ve Ergenler için Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Puan arttıkça sosyal kaygı düzeyi artmaktadır. Verilerin değerlendirilmesi yüzde frekans dağılımları, Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis testi, Ki Kare testi, Tek Yönlü Varyans Analizi ve Bağımsız Gruplar T testi ile yapılmıştır. Çalışmamıza 70 tip 1 diyabetli adölesan ve 70 sağlıklı akranları alınmıştır. Tip 1 diyabetli ve sağlıklı adölesanların 31 (%44,3) i kız, 39 (55,7) u erkektir. Tip 1 diyabetli adölesanların Ergenler için ESKÖ puanlarının ortalaması 40,14±11,44 tür. Sağlıklı akranlarının ESKÖ puan ortalaması 33,33±9,34 tür. Adölesanların yaş, ders başarısı, düzenli sosyal faaliyete devam etme durumu, ebeveyn eğitim düzeyi ve aylık gelir gibi sosyodemeografik özelliklerin sosyal kaygını puanını etkilediği belirlenmiştir. Tip 1 DM li adölesanlarda diyete uyumlarını orta düzey olarak ve yiyecek/içeceklerini kısıtlamak zorunda olduklarını belirtenlerin sosyal kaygı puanları yüksektir.