Engelli Çocuğu Olan Bireylerin Kendilik Algıları ve Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumları Arasındaki İlişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hazal GÜNAY

Danışman: Hatice Şıngır

Özet:

Bu araştırmada engelli çocuğu olan bireylerin ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algıları ile psikolojik yardım almaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca çalışmada ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı alt boyutları ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumun çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Araştırmada betimsel tarama modelindeki ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Haziran-2021 ve Mayıs-2022 tarihleri arasında Çankaya, Mamak, Yenimahalle, Keçiören ve Altındağ Rehberlik Araştırma Merkezleri özel eğitim bölümüne başvuran 398 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Ebeveyn Rolüne İlişkin Kendilik Algısı Ölçeği”, “Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği Kısa Formu” ve araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Bulguların incelenmesinde Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), t testi, Pearson Kolerasyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı alt boyutları rol doyumu, rol dengeleme ile psikolojik yardım almaya ilişkin tutum arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı alt boyutlarından rol doyumunun yaşa göre, yeterliliğin gelir düzeyine göre, yatırım alt boyutunun gelir düzeyi ve eğitim durumuna göre, rol dengelemenin de gelir düzeyine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Psikolojik yardım almaya ilişkin tutumun ise cinsiyete, eğitim düzeyine ve ebeveynin kendisi için bir uzmandan yardım alıp almama durumuna göre anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları, sınırlılıkları ve uygulayıcılar için öneriler tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı, psikolojik yardım almaya ilişkin tutum, engelli, engelli çocuğu olan bireyler, kendilik algısı, psikolojik yardım