Alman Der Spiegel dergisinin Recep Tayyip Erdoğan algısı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: TURAN DELİMEHMETOĞLU

Danışman: ALTAN ALPEREN

Özet:

Almanya'nın ve dünyanın önde gelen haber dergilerinden olan Der Spiegel Dergisi ülkemizde zaman zaman tartışmaların ve eleştirilerin odağı olmaktadır. Bunu siyasilerin ve çeşitli sivil toplum kuruluşlarının adı geçen dergiye karşı göstermiş oldukları tepkilerden anlamaktayız. Eleştirilerin başında özellikte Türkiye Cumhuriyetinin ilk seçilmiş Cumhurbaşkanı olan Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a yapılan hakaretlere varan ve önyargılı haberlerin yer alması gelmektedir. Bu eleştirilerin doğru olup olmamasından yola çıkarak çalışmada Der Spiegel derginin Erdoğan ile ilgili haberlerde önyargılı davranıp davranmadığının ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Kuramsal bölümde Basın, yayın, medya, gazetecilik, gazetecilik etiği, basın ilkeleri, basının toplum üzerindeki etkisi ve oluşturduğu algı gibi konular çeşitli bilim insanlarından derlenen bilgiler ve fikirler ışığında irdelenmiştir. Yine aynı bölümde Alman basını tanıtılmış, Türk-Alman ilişkileri genel olarak anlatılmış ve Alman basınında Türkler hakkında nasıl bir tutum sergilendiği yansıtılmıştır. Tezin ana konusunu oluşturan Der Spiegel dergisi ve Recep Tayyip Erdoğan ile de bilgiler sunularak uygulama bölümüne geçilmiştir. Araştırmanın uygulama bölümünde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığındaki ilk yılını kapsayan 10 Ağustos 2014 10 Ağustos 2015 tarihi arasında Der Spiegel Dergisindeki yazılı haber metinleri tek tek Erdoğan etiketi ile aranmış ve Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile ilgili yapılan tüm haberler kronolojik olarak tespit edilmiştir. İlgili haberlerin başlıkları ve spot başlıkları Türkçeye çevrilmiş, içeriği yansıtılmış ve Recep Tayyip Erdoğan ile ilgili olumsuz algı uyandıran haber bölümleri gün yüzüne çıkarılmıştır. Araştırmanın neticesinde Erdoğan'ın konu olduğu her haberde açık bir olumsuzluk olduğu, Erdoğan'ın "katil", "diktatör", "yasakçı", "sansürcü" gibi sıfatlarla itham edildiği ve hatta hakarete varan ifadelerin kullanıldığı belirlenmiştir. Erdoğan hakkındaki bu olumsuzlukları kimi zaman derginin yazarlarının yazdığı, kimi zaman da haberlerde geçen kişilerin ağzından aktarıldığı ve böyle bir olumsuz tavrın da basın ilkeleri ve etiğine uymadığı bulgusuna ulaşılmıştır.