HİPERTERMİK VE HİPOTERMİK SU SICAKLIKLARINDA YORUCU YÜZME EGZERSİZİ YAPTIRILAN RATLARDA L-KARNİTİNİN VE TERMAL STRESİN SERBEST RADİKAL VE ANTİOKSİDAN DÜZEYLERİNE ETKİSİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif ŞIKTAR

Danışman: MEHMET GÜNAY

Özet:

Bu çalışma, hipotermik ve hipertermik su sıcaklıklarında yorucu yüzme egzersizi yaptırılan ratlarda L-Karnitinin ve termal stresin serbest radikal oluşumu ve antioksidan düzeylerine etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma 180–220 g ağırlığında, 3–4 aylık, 48 adet Spraque Dawley erkek rat üzerinde gerçekleştirilmiştir. Denekler eşit sayıda 8 gruba ayrıldı: Grup 1: 18E (18oC’de su sıcaklığında yorucu yüzme egzersiz yaptırılan grup, n=6), Grup 2: 28E (28oC’de su sıcaklığında yorucu yüzme egzersiz yaptırılan grup, n=6), Grup 3: 38E (38oC’de su sıcaklığında yorucu yüzme egzersiz yaptırılan grup, n=6), Grup 4: KE (18oC’de su sıcaklığında L-Karnitin uygulanan, yorucu yüzme egzersiz yaptırılan grup, n=6) Grup 5: 28KE (28oC su sıcaklığında L-Karnitin uygulanan, yorucu yüzme egzersiz yaptırılan grup, n=6), Grup 6: 38KE (38oC’de su sıcaklığında L-Karnitin uygulanan, yorucu yüzme egzersiz yaptırılan grup, n=6), Grup 7: 28KS (28oC’de L-Karnitin uygulanan sedanter grup, n=6), Grup 8: 28S (28oC’de Uygulama yapılmayan sedanter grup, n=6). Çalışmada L-Karnitin gruplarına, egzersizden 1–1,5 saat önce 100 mg/kg doz halinde intraperitoneal (i.p) yolla verildi. 92 Egzersiz ve L-Karnitin uygulanan egzersiz gruplarına, başlangıçta ratların uyum sağlaması için 5 gün boyunca 5 dakika süreyle 28oC’deki su sıcaklığında yüzme egzersizi yaptırıldıktan sonra, 18oC, 28oC ve 37oC derecedeki suda yoruluncaya kadar yorucu yüzme egzersizi uygulandı. Egzersizden hemen sonra tüm gruplardan 5–7ml kan alındı. Alınan kan örneklerinde SOD, GR, POD ve CAT spektro-fotometrik yöntemle, MDA ise HPLC-FLD yöntemi ile analiz edildi. Çalışmanın istatistiksel analizinde Anova, Duncan ve t -testi kullanıldı. Çalışmanın sonuçlarına göre, MDA Düzeyleri 18KE grubunda 28KE ve 38KE grubuna göre anlamlı olarak artmıştır (P<0,05). 18E grubunun GR düzeyleri 18KE grubuna göre anlamlı şekilde artarken (P<0,05), POD düzeyleri anlamlı şekilde azalmıştır (P<0,05). 28KE grubunun POD düzeyleri 28E grubuna göre önemli şekilde yüksek iken (P<0,05), 38KE grubunu SOD düzeyleri, 38E grubuna göre önemli şekilde büyüktür (P<0,05). SOD, POD ve CAT düzeyleri 28S Grubunda, 28KS grubuna göre anlamlı olarak azalmıştır (sırasıyla P<0,01, P<0,01, P<0,05) 28E grubunun serum SOD düzeyleri 28S grubun SOD düzeylerine göre anlamlı olarak artmıştır (P<0,001). Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgular hipotermik koşullarda oksidatif stresin arttığı ve L-Karnitinin serbest radikal oluşumunu hipotermik koşullarda engelleyemediğini gösterirken, aynı zamanda termal stres altında antioksidan aktiviteyide artırdığı görülmüştür. Termal stres altında L-Karnitin takviyesi antioksidan etki göstererek sportif çalışmalarda faydalı olabilir.