Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BESLENME VE DİYETETİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERYEM SABAN GÜLER
Danışman: Saniye Bilici
Özet:
Bu çalışma Şubat-Eylül 2018 tarihleri arasında, ayaktan tedavi olan kanser hastalarında farklı beslenme tarama testlerini karşılaştırarak hastalığa özgü malnütrisyonu belirlemek ve beslenme durumu ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya 18 yaş ve üzeri 135 kadın ve 144 erkek olmak üzere toplam 279 kanser hastası dahil edilmiştir. Araştırma verileri, hastaların sosyodemografik ve sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri, fiziksel aktivite kaydı, 24 saatlik besin tüketim kaydı ve beslenme tarama testlerini (Nutriskor, “Malnütrisyon Tarama Testi” (MST), “Beslenme Risk Taraması” (NRS-2002), “Hasta Odaklı Subjektif Global Değerlendirme” (PG-SGA)) içeren anket formunun araştırmacı tarafından uygulanması ile elde edilmiştir. Kanser türü, evresi, süresi, uygulanan tedavi, son 3 aya ait biyokimyasal bulgular hasta kayıtlarından elde edilmiştir. Hastaların antropometrik ölçümleri alınmış ve vücut bileşimi vücut analiz cihazı kullanılarak saptanmıştır. Araştırmaya 19-64 yaş arasında 208 kişi, 65 yaş ve üzerinde 71 kişi katılmıştır. Bireylerin yaş ortalaması 56,4±12,00 yıl bulunmuştur. “Beden kütle indeksi” (BKİ) sınıflamasına göre 19-64 yaş aralığındaki bireylerin %38,0’i hafif şişman; 65 yaş üzerindeki bireylerin %29,6’sı obez bulunmuştur. Bireylerin %88,5’inin fiziksel olarak inaktif olduğu tespit edilmiştir. Hastaların Nutriskor, MST, NRS-2002 ve PG-SGA puanları ile vücut ağırlığı, BKİ, üst orta kol çevresi, triseps deri kıvrım kalınlığı, üst orta kol kas alanı, vücut yağ oranı değerleri arasında negatif yönlü ilişki bulunmuştur (p<0,05). Hastaların Nutriskor, MST, NRS-2002 ve PG-SGA puanları ile serum albümin, lenfosit, hemoglobin, hematokrit, kalsiyum ve toplam kolesterol değerleri arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin Nutriskor’a göre %26,9’unda, MST’ye göre 40,5’inde, NRS-2002’ye göre %32,6’sında malnütrisyon riski bulunmuştur. PG-SGA’ya göre ise hastaların 39,4’ünde orta-şüpheli ve ağır malnütrisyon olduğu belirlenmiştir. PG-SGA referans alınarak yapılan ROC (Alıcı İşletim Karakteristiği) analizi sonucunda Nutriskor (%95 güven aralığı (GA):0,881-0,950, p<0,001) ve MST’nin (%95 GA:0,877-0,950, p<0,001) malnütrisyonu belirlemede üstün bir ayırım gücüne, NRS-2002’nin (%95 GA:0,854-0,932, p<0,001) ise mükemmel bir ayırım gücüne sahip olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak ayaktan tedavi gören onkoloji hastalarının malnütrisyon riskini belirlemek için MST ve NRS-2002’ye ek olarak Nutriskor alternatif bir yöntem olarak kullanılabilir.
Anahtar Kelimeler
Malnütrisyon, Kanser, Nutriskor, PG-SGA, NRS, MST