Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sabriye Arslan
Danışman: NEVİN ŞANLIER
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Diyabetli bireylerde fruktoz alımı ile vücut bileşimi ve bazı biyokimyasal parametreler arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışma, Ankara ilinde, Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Gazi Hastanesi nde 30-65 yaş grubunda (yaş ortalaması 51±8,59 yıl olan), 53 erkek ve 103 kadın olmak üzere toplam 156 diyabetli birey üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri araştırmacı tarafından uygulanan ve genel bilgiler, sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları, besin tüketim kaydı ve fiziksel aktivite değerlendirmesi bilgilerinin yer aldığı bir anket formu ile elde edilmiştir. Ayrıca bireylerin antropometrik ve biyokimyasal ölçümleri alınmıştır. Erkek bireylerin enerji (1799,4±555,70 kkal), protein (70,2±25,16 g), yağ (87,5±31,99 g) ve doymuş yağ (29,8±14,97) alımlarının kadın bireylere göre anlamlı derecede yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Erkek bireylerin kadın bireylere göre anlamlı derecede daha fazla çinko, fosfor, sodyum, bakır; A vitamini, riboflavin, niasin, pantotenik asit ve B12 vitaminlerini aldıkları saptanmıştır (p<0,05). Erkeklerin günlük fruktoz alımı 13,2±12,09 g, kadınların ise 13,6±11,10 g dır (p>0,05). Günlük diyetle alınan enerjinin fruktozdan gelen oranı erkeklerde %7,4±5,34, kadınlarda ise %7,4±5,34 tür. Erkek ve kadın bireylerin günlük diyetleri ile aldıkları fruktozun toplam karbonhidrattan gelen oranı ise sırasıyla %3,2±2,41 ve %3,2±2,40 dır. Bireylerin en fazla sıklıkla (her gün) tükettiği fruktoz kaynağı besinler portakal (%45,5), elma (%55,8), kuru soğan (%23,7), şeker (%17,9) dir. En çok fruktoz tüketen bireylerin (Q4) en az fruktoz tüketen bireylere (Q1) göre daha yüksek BKİ, bel çevresi ve visseral yağ ortalamalarına, daha yüksek VLDL-K, HbA1c düzeylerine ve daha düşük HDL kolesterol düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir (p>0,05). En çok fruktoz tüketen bireylerin (Q4) en az fruktoz tüketen bireylere (Q1) göre daha yüksek enerji, karbonhidrat ve yağ aldıkları belirlenmiştir (p<0,05). Şişmanlık sıklığının en az fruktoz tüketen grupta %59,0 iken en fazla fruktoz tüketen grupta %64,1 olduğu bulunmuştur (p>0,05). Besinlere eklenen fruktozun çeşitli hastalıklara neden olabileceği için alımı sınırlandırılmalıdır. Doğal kaynaklardan gelen fruktozun da enerjinin %10 undan daha azını karşılamasına dikkat edilmelidir. Diyabetli bireylerde fruktoz alımı ile vücut bileşimi ve biyokimyasal parametreler arasındaki ilişkinin daha net anlaşılabilmesi ve fruktoz alımıne yönelik daha spesifik önerilerin geliştirilebilmesi için daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.