Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Betül ÖZTÜRK
Danışman: Musa Atar
Özet:
Bu çalışma, emprenye edilmiş ve verniklenmiş bazı ağaç malzemelerin suda farklı derece ve sürelerde bekletmenin radyal ve teğet yönde boyut tasarımına etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Sapsız meşe (Quercus petraea L.) ve Anadolu cevizinden (Juglans regia L.) hazırlanan örnekler, ASTM-D 1413-99’a göre daldırma yöntemiyle stiren ile 24 saat emprenye edildikten sonra ASTM D-3023’e göre selülozik vernik ile verniklenmiştir. Hazırlanan örnekler, destile su içerisinde farklı süre (2 ve 8 saat) ve sıcaklıklarda (20±2 ve 40±5) bekletildikten sonra radyal ve teğet yöndeki ölçü değişimleri ISO 13061-15 esaslarına göre 0,01 hassasiyete sahip dijital kumpas ile ölçülmüştür. Sonuç olarak, radyal yönde boyut değişimi (mm), en yüksek meşede (20,25), suda sekiz saat bekletmede (20,14), su sıcaklığı 40±5 °C de (20,11), emprenye işleminde (20,37), en düşük cevizde (19,92), suda iki saat bekletmede (20,04), su sıcaklığı 20±2 °C (20,07) de, emprenyeli vernikli örneklerde (20,28) bulunmuştur. Çoklu etkileşim bakımından, en yüksek M+S8+II+E de (20,77), en düşük ise C+S8+II+Vk de (19,64) bulunmuştur. Teğet yönde boyut değişimi (mm), en yüksek meşede (20,25), suda sekiz saat bekletmede (20,21), su sıcaklığı 40±5 °C de (20,15), emprenye işleminde (20,58), en düşük cevizde (20,08) suda iki saat bekletmede (19,98), sıcaklığı 20±2 °C derece de (20,05), emprenyeli vernikli örneklerde (20,29) bulunmuştur. Çoklu etkileşim bakımından en yüksek M+S8+II+E de (21,53), en düşük ise M+S2+II+Vk de (19,55) bulunmuştur. Su alma miktarı (g); en yüksek C+S8+II+E de (11,24), en düşük ise C+S2+I+Ek de (6,918) bulunmuştur. Örneklerin suya maruz kalma süresi uzadıkça su alma miktarları da artmıştır. Sonuç olarak, lavabo ve küvet yapımında kullanılacak meşe ve ceviz odunun radyal ve teğet yöndeki boyut değişimi ve su alma miktarında; birinci derecede suda kalma süresi, ikinci derecede işlem çeşidi, üçüncü derecede ağaç türü ve dördüncü derecede su sıcaklığının etkili olduğu söylenebilir. Ahşap lavabo ve küvet yapımında bu sonuçların dikkate alınması ürünlerin boyutsal kararlılıklarında avantaj sağlayabilir.
Anahtar Kelimeler : Boyut değişimi, ağaç malzeme, ahşap lavabo ve küvet, boyut
tasarımı, emprenye, radyal ve teğet yön, vernikleme, su ortamı,
ağırlık artışı