Siyasal toplumsallaşma aracı olarak beden eğitimi ve spor; işçi sporları ve Türkiye'deki etkileri (1923-1938)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: MUTLU TÜRKMEN

Danışman: MEHMET GÜÇLÜ

Özet:

Bu araştırma, iki Dünya Savaşı arası dönemde Dünyanın geniş bir coğrafyasında etkili olan ve siyasal toplumsallaşma bağlamında ulusların dönüştürülmesinde kullanılan işçi sporları hareketlerinin, aynı dönemde kurulan Türkiye Cumhuriyeti üzerindeki dolaylı veya doğrudan etkilerini ortaya koymak için hazırlanmış betimleyici bir çalışmadır. Araştırmanın başlangıcında siyasal toplumsallaşmanın teorik çerçevesi sunulmuş ve ardından İşçi Sporlarının üzerinde yükseldiği tarihi ve felsefi temeller tartışılarak, bu bağlamda İşçi Sporlarının modern sporla etkileşimi ve kendi içerisinde karşılaştığı ayrılıklar ve çelişkiler üzerinde durulmuştur. Bölümün devamında ise İşçi Sporları örgütlerini ele alınarak, ulusal ve uluslararası örgütlenme modelleri geniş bir biçimde tartışılmış, değişik yapılanma modelleri örneklendirilmiştir. Araştırmanın Türkiye'yi konu alan bölümünde, öncelikli olarak kuruluş dönemi Cumhuriyet Türkiye'sinin ideolojik temelleri ve bu temellerin üzerine yükseldiği toplumsal olgu ve kurumlar ele alınmış, ardından beden eğitimi ve spor politikalarının siyasal toplumsallaşma bağlamındaki etkileri üzerinde detaylı bir biçimde durulmuştur. Araştırmanın sonucunda Türkiye'de gerçek anlamda bir ulusal işçi sporları örgütlenmesi olmadığı tespit edilerek, buna rağmen işçi sporlarının güçlü bir toplumsal ve siyasal kültür hareketi olarak, Türkiye'deki beden eğitimi ve spor politikaları üzerinde çeşitli etkilerinin olduğu ortaya konulmuştur.