Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: KAMELİA TAMJİDİFAR
Danışman: ZEYNEP ULUDAĞ
Özet:Özellikle 70lerden sonra yapılan kent çalışmalarında mimarlar, şehir ve bölge planlamacıları ve diğer sosyal bilimciler kenti zamandan, mekandan, sosyol ve siyasi yaşantıdan bağımsız olarak değerlendirmemektedirler. Kamusal alan halkın ortak olarak paylaştığı, iletişim kurduğu ve sosyal pratiklerini gerçekleştirdiği bir alan olarak kentin gündelik yaşantısını oluşturur. Kentlinin günlük yaşamını anlamlandıran bu alan, insanlara kendilerini tanımlama ve yabancılarla iletişim kurma imkanını sunmaktadır. Bu tez sosyal, siyasi, dini ve ekonomik faktörlerin etkisiyle dönüşen kamusal alanı ve bu dönüşümle değişen kamusal mekanı ele almaktadır. Bu çalışma belirtilen faktörlerin etkisiyle kamusal alanın dönüşümünü analize ederek kamusal mekanda yarattığı değişimleri okumaktadır. Bu bağlamda İsfahan'da bulunan Nakş-ı Cihan Meydanının sembolik ve kamusal değerini araştırmakta ve mekanı dönüşen gündelik yaşam pratikleri çerçevesinde tartışmaktadır. Tezin amacı belirli bir siyasi iradenin yarattığı kamusal alanda, kamusal mekanın işlevini ve sosyal pratiklerin nasıl dönüştüğünü göstermektir. Dönüşen sosyal pratiklerin kamusal mekana yansıması sonucunda hem mekanın anlamı hem de kullanım biçimi değişmektedir. Çalışma meydan üzerinde yoğunlaşarak farklı dönemlerde meydanın anlamını, kullanım biçimini ve gündelik yaşam pratiklerini ideolojik boyutlarıyla birlikte tartışarak deşifre etmeye çalışır. İran'da 1979 devrimi ve İslami devletin iktidarıyle birlikte kamusal alan, islamileştirilmeye çalışılmıştır. Siyasi ve dini politikalarla birlikte kamusal alan yeni bir temsiliyet biçim kazanarak kamusal mekanı değiştirmeye başlamıştır. Sonuç olarak kamusal mekanın sosyal, siyasi ve dini faktörlerin etkisiyle dönüşüp yeni anlamlar kazanması Nakş-ı Cihan Meydanı üzerinden belgelenmiştir.