Savunma sanayiinde millileştirme ve AR-GE çalışmalarının değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: FATİH ALBAYRAK

Danışman: OĞUZ POYRAZOĞLU

Özet:

Ülkelerin bağımsızlıklarının en önemli faktörlerinden birisi de, milli savunma sanayilerine sahip olmalarıdır. Ülkeler, savunma sanayinde dışa bağımlılığı en alt düzeyde tutmak ve savunma tedariklerini kendi savunma sanayi firmalarından yapmak isterler. Bu nedenle, savunma sanayi diğer sanayi kollarından farklı olarak ülkelerin kendilerine özgü kuralları olan bir alandır. Ülkemizde de, dünyadakine benzer şekilde kendine özgü kuralları olan savunma sanayi, Savunma Sanayi Müsteşarlığının kurulmasıyla birlikte, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK)'nin ihtiyaçlarını uzun dönemde sürdürülebilir şekilde karşılamak maksadıyla, yeniden yapılanma sürecine girmiş ve bu yolla dışa bağımlılığı asgari düzeye indirecek önemli adımlar atılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Savunma Sanayinin Millileştirilmesi ve Araştırma Geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarının yeterliliğinin değerlendirilmesidir. Bu kapsamda çeşitli literatür taramaları ve metin incelemeleri yapılmış, sonuç olarak Türkiye için Ar-Ge'ye dayalı tedarik modelinin milli savunma sanayimizin geliştirilmesi açısından uygun olacağı değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, Milli Savunma Sanayimizin dünyadaki yeterliliği değerlendirilmiş; savunma sanayinin stratejisi, ülkelerin savunma sanayi harcamaları, milli savunma harcamaları, milli savunma stratejisi, Ar-Ge çalışmaları ile Türkiye için hedeflenen tedarik modeli açıklanmış ve yapılması gerekenler hakkında sonuçlar ortaya konmuştur. Araştırma modeli olarak belgesel tarama yöntemi kullanılmıştır. Savunma Sanayinin millileştirilmesi ve bu amaçla Ar-Ge'ye dayalı tedarik modelinin benimsenmesi amaçlandığından metin incelemesi yöntemi kullanılarak çalışma tamamlanmıştır. Bu inceleme sonucunda Milli Savunma Sanayimizin tam anlamıyla oluşturulabilmesi maksadıyla Ar-Ge'ye dayalı tedarik modelinin benimsenmesi, ilgili kamu, kurum ve kuruluşların teşvik edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Yine sonuç ve değerlendirme kısmına ek olarak; Sanayi ve tedarik politikasına, yasal düzenlemelere, kurumsal altyapıya, kaynak yönetimine ve eğitime ilişkin yapılması gereken çalışmalar hakkında önerilerde bulunulmuştur.