Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aysel Köse
Özet:
Dünya nüfusunun artmasıyla birlikte içme ve kullanma, tarım, sanayi ve enerji gibi farklı sektörlerdeki su talebi de artmakta; bu durumda su kaynaklarının kalitesi ve miktarı üzerinde ciddi baskılar oluşturmaktadır. İnsani faaliyetler sonucu oluşan bu baskılar su potansiyelinin azalması, suyun kirlenmesi ve su kalitesinin bozulması gibi sorunlara yol açmaktadır. Su miktarının azalması ve kalitesinin bozulması sağlıklı ve yeterli içme suyu temini başta olmak üzere suyun mevcut kullanım amaçları ve su kullanıcıları için tehdit oluşturmaktadır. Bu tehditler, ülkelerin sosyal ve ekonomik unsurlar ile su kaynaklarının korunmasını birlikte değerlendiren, su kaynakları üzerindeki baskıları ve etkilerini azaltan, havza ölçeğinde bütüncül yaklaşımlara ve planlamalara olan ihtiyacını ortaya koymuştur. Bu tez çalışmasında, Su Çerçeve Direktifi kapsamında baskı ve etki analizinin yapılması amacıyla çalışma alanı olarak Türkiye'nin en büyük doğal tatlı su kaynağı olan Beyşehir Gölü seçilmiştir. Göl; içme ve kullanma suyu, sulama, balıkçılık, turizm gibi ihtiyaçları karşılamakta olup önemli biyolojik yapısı; milli park, sulak alan ve doğal sit alanı gibi korunan alan statüsü ile özel bir öneme sahiptir. Beyşehir Gölü, evsel ve endüstriyel atıksu deşarjları, tarımsal faaliyetlerde kullanılan gübre ve ilaçlar, aşırı su çekimleri gibi baskılar nedeniyle hem kalite hem de miktar açısından risk altındadır. Bu baskılar su seviyesinin düşmesi ve su kalitesinin bozulması gibi olumsuz etkilere sebep olmaktadır. Tez çalışmasında, Beyşehir Gölü havza ölçeğinde ele alınarak havzanın mevcut durumu ortaya konulmuş, gölün su kalitesi ve miktarı üzerindeki insani faaliyetlerden kaynaklanan noktasal ve yayılı kaynaklı baskılar ile hidromorfolojik baskılar ve etkileri değerlendirilmiştir. Baskı ve etki analizi sonucu, Beyşehir Gölü'nün korunması için havza bazında alınabilecek tedbirler önerilmiştir. Tedbirlerin uygulanması ile Beyşehir Gölü'nün su kalite ve miktarının bütüncül bir şekilde korunabileceği ve bütüncül havza yönetimi yaklaşımının uygulanmasına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.