Biyoloji ve Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Öğretimi Tasarlama ve Uygulama Sürecinde Biyoetik Konulara Yer Verme Durumlarının İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nalan KOLAY

Danışman: Melike Özer Keskin

Özet:

Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte, biyolojik bilimlerde yapılan uygulamalarla ilgili olarak, bireyler etik karar verme süreci ile karşı karşıya kalmaktadır. Geleceğin karar vericileri olan gençlerin, hayatları boyunca karşılaştıkları durumlarda etik karar verebilme becerisine sahip olması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle biyoloji ve fen bilimleri derslerinde, öğretim programında yer alan kazanımların işlenişinde bu kazanımların etik boyutunun ele alınması önemlidir. Bu çalışmada biyoloji ve fen bilimleri öğretmenlerinin öğretimi tasarlama ve uygulama sürecinde biyoetik konularına yer verme durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma gerçekleştirilirken nicel ve nitel veri toplama ve analiz yaklaşımlarından yararlanılmıştır. Biyoloji ve fen bilimleri öğretmenlerine biyoetik eğitimi ile ilgili görüş formu uygulanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 232 (%52, 8) biyoloji ve 189 (%43,1) fen bilimleri öğretmeni olmak üzere toplam 421 öğretmen oluşturmaktadır. Uygulanan anket ile hem çalışma grubunda yer alan öğretmenlerin demografik özellikleri belirlenmiş hem de derslerinde etik konulara yer verme düzeyleri ve biyoetik eğitimi ile ilgili görüşleri tespit edilmiştir. Online formatta hazırlanan form aracılığı ile öğretmenlerin derslerini planlarken ve ders işlenişi sırasında modern biyoteknolojik yöntemler ve uygulamaları ile ilgili etik konuları ne düzeyde dikkate aldıkları sorulmuştur. Ayrıca, öğretmenlerin biyoetik konularına yer vermeme sebepleri sorgulanmıştır. Öğretmenlerin büyük çoğunluğunun, derslerini planlarken ve işlerken etik konuları dikkate aldıklarını görülmüştür. Öğretmenlerin %88,3‟ü derslerinde etik konuları işlerken kendilerini rahat hissettiklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin, derslerinde biyoetik konularına yer vermeme sebepleri incelendiğinde, zaman yetersizliği, öğretim sürecinde kullanılabilecek kaynak ve öğretim materyali yetersizliği ile etik konular hakkında bilgi eksikliğinin ön plana çıktığı görülmektedir. 


Anahtar Kelimeler: Biyoetik eğitimi, Biyoloji öğretmeni, Etik eğitimi, Fen bilimleri öğretmeni