Paslanmaz sac malzemelerin sıvama parametrelerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: MEHMET DEMİRTAŞ

Danışman: ZAFER TEKİNER

Özet:

Sıvama sürecinin yüzyıllardır biliniyor olmasına rağmen, süreç tasarımı hâlâ deneme yanılma yöntemini kullanan tecrübeli sıvama operatörlerine bağlı olarak yürümektedir. Ürünlerde yüksek ölçü hassasiyetinin elde edilmesi ve malzeme hatalarının önlenmesi konusunda hâlâ aşılamamış güçlükler bulunmaktadır. Bu yüksek lisans tezinde, deneysel yöntem kullanılarak paslanmaz sac malzemelerde sıvama parametreleri incelenmiştir. Deneysel çalışmada 1, 1,5 ve 2 mm'lik sac malzeme et kalınlığı ve 200 mm çapı olan AISI 304L paslanmaz sac malzeme kullanılmıştır. Her bir sac malzeme et kalınlığı için 3 farklı devir hızı ve 4 farklı ilerleme hızı belirlenmiş ve toplamda 40 adet deney yapılmıştır. Yapılan bu deneylerde sac malzeme et kalınlık değişimi, geri esneme miktarı, kırışıklık hataları ve parçanın finiş yüzey kalitesi sonuç parametreleri incelenmiştir. Deneysel çalışmaya göre ilerleme oranı ve sac malzeme et kalınlığı sıvanabilirliği etkileyen en önemli parametre olduğu belirlenmiştir. İlerleme oranı değişikliklerinin, sac malzeme et kalınlık değişimi, sıvanabilirlik, finiş yüzey kalitesi ve geri esneme üzerinde önemli etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Düşük ilerleme hızı ve yüksek devir sayısı sacda daha iyi bir finiş yüzey kalitesi ortaya çıkarmış ancak sacın et kalınlığında incelmeye yol açmıştır. Yüksek ilerleme hızı ve düşük devir sayısında ise geri esneme meydana gelmiştir. Sac kalınlığı inceldikçe sıvanabilirlik artmış ancak geri esneme de artmıştır. Sac malzeme et kalınlığı arttığında ise tam tersi durum meydana gelmiştir. Bu tez çalışması, sıvama süreçlerinde uygun parametrelerin belirlenmesini ve kullanılmasını sağlayacaktır.