Spinal kord yaralanmalı bireye bakım verenlerin bakım verme yükü, stresle baş etme durumları ve algıladıkları sosyal desteğin belirlenmesi.


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Öğrenci: ELİF ATEŞ

Danışman: NAİLE BİLGİLİ

Özet:

Çalışma, spinal kord yaralanmalı bireylere bakım verenlerin bakım verme yükünü, stresle baş etme durumlarını ve algıladıkları sosyal desteği belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma örneklemini, Aralık 2010-Nisan 2011 tarihleri arasında, TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi nde Omurilik Hasarı Rehabilitasyon Ünitesi nde yatarak tedavi gören, parapleji ve tetrapleji tanısı almış hastalara, bakım vermekte olan 129 bakım veren oluşturmuştur. Veriler spinal kord yaralanmalı bireylerin ve bakım verenlerin demografik özelliklerine ilişkin veri formu, Barthel İndeksi, Bakım Verenlerin Reaksiyon Tanılama Ölçeği, Stresle Baş etme Tarzları Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için GATA Etik Kurulu ndan, GATA Anket Kurulu ndan ve TSK Rehabilitasyon Merkezi Bilimsel Çalışma İnceleme ve Müsaade Kurulu ndan izin alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 16.0 programı kullanılmıştır. Bakım verenlerin yaş ortalaması 41.19 ±13.82 olup, %72.9 ünün evli, %76.7 si bayandır. Spinal kord yaralanmalı bireylerin yaş ortalaması 34.45 ±15.27 olup, %82.9 u erkektir. En fazla travma nedeni ise trafik kazasıdır (%36.4). Bakım alanın bağımlılık derecesine göre, orta bağımlı bireye bakım verenlerin daha az finansal sorun yaşadıkları saptanmıştır. Bakım verme süresine göre, 5 ay ve altı bakım verenlerin daha az sağlık sorunu yaşadıkları saptanmıştır. Yaralanma derecesi komplet-A olan bireye bakım verenlerin aile desteği puanlarının düşük olduğu belirlenmiştir. Günde 8 saatin üzerinde bakım verenlerin daha fazla sağlık sorunları yaşadıkları belirlenmiştir. Çalışmamızın bulguları bakım verenlerin bakım yükünü, sağlık ve finansal sorunları belirlemekle birlikte, bakım verenlerin algıladıkları sosyal destekleri gösterdiğinden multidisipliner evde bakım hizmetlerine duyulan gereksinimi açıkça ortaya koymaktadır. Ailelerle birlikte çalışan Halk sağlığı hemşireleri sağlık eğitimi, toplum destek hizmet danışmanlığı yapma ve bakım verenlerin bakım yükünü azaltmada önemli görevlere sahiptirler.