Irak'ta İki Dilli Türk Soyluların Türkçe Öğrenimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Najat Ayoob Shukur Shukur

Danışman: Muammer Nurlu

Özet:

Irak’ta yaşayan iki dilli Türk soyluların ana dilli Türkçe eğitimi, öğrencilerin Türkçe seviyelerin yeterliliğ açısından oldukça önemlidir. Bu tezde, yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının Türkçe öğrenme amaçları ve öğretmenlerinin öğrenciler hakkında görüşleri incelenmiştir. araştırmada cevabı aranan temel soru, Irak’ta iki dilli Türk soyluların Türkçe öğrenimi. Bu araştırma sonunda, yurt dışında yaşayan Türk çocukları için uygulanacak ana dili eğitimi politikalarına ışık tutulması hedeflenmektedir. Araştırma, iki dilli Türk çocuklarının ana dili Türkçeyi öğrenmeye yönelik görüşlerinin incelenmesi için gerçekleştirilen tarama modelinde bir araştırmadır. Araştırma evreni, yurt dışında Türkçe dersine giren iki dilli Türk öğrenciler. Çalışma evreni ise Irakı’ın Kerkük Bölgesi‟ndeki okullarda, Türkçe dersine giren iki dilli Türk öğrencilerdir. Çalışmanın örneklemi ise Parlak Erkek Ortaokulu, Tisin Şehitleri Ortaokulu, Doğuş Kız Ortaokulu, Celal Rıza Kız Lisesi ve Mutlu Kız Ortaokulu, ortaokul ve liseye devm eden Türkçe dersine katılmakta olan 50 öğrenciye ve bu okullardaki 5 öğretmenden oluşmaktadır. Katılımcıların belirlenmesinde cinsiyet, yaş, doğum yeri gibi herhangi bir değişken veri açısından bir ölçüt belirlenmemiş olup örneklemdeki tüm öğrencilerin ve öğretmen araştırma sürecine dahil edilmesine çalışılmıştır. Araştırma kapsamında öğrencilere, iki dilli Türk öğrenciler için geliştirilen anket uygulanmıştır. ilk bölümü 7 sorudan oluşan ve öğrencilerin cinsiyet, yaş, konuştuğu dil gibi demografik bilgilerini araştıran bu anketin ikinci bölümünde ise öğrencilere Türkçe derslerine devam etme nedenleriyle ilgili 3‟lü Likert tipinde 20 soru sorulmuştur. Ayrıca öğrencilerden Katılmıyorum (1), Kısmen katılıyorum (2) ve Katılıyorum (3) tepki seçeneklerinden birini işaretlemeleri istenmiştir. Anktin son kısmı ise öğrencilerin Türkçe ve Türkçe dersleri ile ilgili düşüncelerini inceleyen 9 maddeden oluşmakta olan surlara cevap vermeleri istenmiştir. Ankete verilen cevaplar çocukların Türkçe öğrenmelerine yönelik amaçları, Türkçe öğrenme ve kullanma etkinlikleri, Türkçe kullanmada karşılaştıkları sorunlar ve öneriler altında incelenmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin analiz edilmesinde betimsel analiz yöntemlerinden (yüzde, frekans) yararlanılmıştır. istatistiksel analizlerin yapılmasında sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılan bir paket programdan (SPSS 21.0 programı) yararlanılmıştır. Çalışmanın sonuçları, iki dilli Türk çocuklarının ana dili Türkçeyi öğrenmeye ilişkin tutumlarını, Irak‟daki iki dilli Türk çocuklarının ana dilini öğrenme durumlarına ilişkin öğretmen görüşlerini ve Türk çocuklarının Türkçeyi kullanma ile ilgili sorunlarının çözümüne yönelik önerilerini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler : Türkçe öğretimi, Irak’lı iki dilli Türk Soyluların Türkçe öğrenimi