STANDART SÜRE HESABINDA MAKİNE ÖĞRENMESİ YÖNTEMLERİNİN KULLANILMASI İLE ÜRETİM PLANLAMA FAALİYETLERİNİN ETKİNLİĞİNİN ARTTIRILMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Halil Erkan Akdoğan

Danışman: Burcu Yılmaz Kaya

Özet:


Standart zaman hesaplamaları üretim ve planlama faaliyetlerinin temelini oluşturan, maliyetleri düşürmek ve müşteri taleplerini zamanında karşılamak için kritik bir süreçtir. Standart zaman hesaplamalarında en sık kullanılan geleneksel iş ölçümü yöntemlerinden zaman etüdü uygun üretim ve hizmet sistemlerinde temel, dinlenme ve dağılım zamanlarının hesabı ile doğru standart sürenin belirlenmesi ve performans düzeylerinin analizinde hem bilimsel yazında hem de alan uygulamalarında çoklukla tercih edilmektedir. Ancak uzun çevrimler, tek seferlik siparişler, yüksek el işçiliği oranlı üretim süreçleri, parça geometrisinde talep kaynaklı yüksek değişkenlik gibi faktörler nedeni ile dolaysız iş ölçümü yöntemlerinin yetersiz kaldığı durumlarda, tahmin ve karşılaştırma gibi dolaylı iş ölçümü yöntemlerinin tercih edilmesi gereği doğmaktadır. Bu çalışmada, savunma sanayinde faaliyet gösteren büyük ölçekli bir firmanın yoğun el işçilikli değişkenliği yüksek ürün aileleri için yürütülen üretim planlama faaliyetlerinde geleneksel yöntemler ile hesaplanamayan standart süreler öncelikle literatürde baskın olarak tercih edilen geleneksel regresyon tahmin modelleri ile, daha sonra ise günümüzde gelişen hesaplama teknolojileri ve veri bilimindeki ilerlemeler ışığında yapay sinir ağları, destek vektör makineleri ve rasgele orman makine öğrenmesi algoritmaları ile hesaplanmış, hesaplanan standart süreler dört farklı performans metriği temelinde derinlemesine analiz edilmiş, çıktı güvenilirlikleri karşılaştırmalı olarak yorumlanmış, sonuçlar açıklayıcı görseller ile desteklenmiştir.