Toprak kaynağının sürdürülebilir kullanımı : Ankara ili Ayaş ilçesinde toprak kaynaklarının yapılı çevreye dönüşümü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NEVRA ALKIM AKDEMİR

Danışman: BİLGE ARMATLI KÖROĞLU

Özet:

İnsanoğlu yüzyıllar boyunca doğayı sınırsız bir kaynak olarak görmüş, kirletmiş ve çevre sorunları paralelinde doğal kaynakların tükenme tehlikesiyle sonuçlanan süreç, sürdürülebilir kalkınma anlayışını ortaya çıkarmıştır. Kalkınma-doğal kaynak dengesini kuran, doğal kaynakların tüketilmeden, kalkınmanın yararlarının gelecek kuşaklara aktarılmasını öngören bu anlayış içinde, kırsal kalkınmanın sürdürülebilirliği; toprak kaynaklarının korunarak verimli kılınmasına bağlıdır. Canlı, üretilemeyen, çoğaltılamayan ve yaşamın vazgeçilmez unsuru olan, ekolojik sistem bütününde önemli bir işlev gören toprak, aynı zamanda tarımsal üretimin de temelidir. Kıt kaynak olan toprak kaynağının önemi, insan yaşamı ve gelecek nesiller için sürdürülebilir kullanımının gerekliliği her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmada, ‘Kırsal kalkınmanın temel kaynağı olan toprak kaynakları, araştırma alanında 1990 yılından günümüze kadar geçen sürede sürdürülebilir kullanılmış mıdır?’ ve ‘Tarım topraklarının yapılı çevreye dönüşümü ne boyuttadır?’ araştırma sorularına cevap aranmaktadır. Ankara İli Ayaş İlçesi örneğinde; 1990-2012 yılları arasında meydana gelen arazi kullanımındaki değişimler, CORINE arazi sınıflandırma sistemi kapsamında ele alınmış, 2012 yılı sonrasında ise tarım topraklarının imar planları yoluyla yapılı çevreye dönüşümü incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda, Ayaş ilçesi topraklarının verimli olduğu, ancak, gerek tarım topraklarının arazi kullanım yetenek sınıflarına uygun olmayan ve amaç dışı kullanımlar neticesinde, gerekse belediyelerce onaylanan imar planları yoluyla yapılı çevreye dönüştüğü görülmüştür.