Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Öğrenci: KEMAL ALAYKIRAN
Danışman: ERTAN GÜNER
Özet:Tersine lojistik, kullanım ömrünü tamamlamış ürünlerin müşterilerden geri alınması ve uygun geri kazanım seçenekleri ile faydalı hale getirilmesi olarak tanımlanabilir. Bu tanımıyla tersine lojistik, işletmelere sunduğu maliyet avantajları ve bu konuda hükümetler tarafından getirilen yasal zorunluluklar nedeniyle, uygulamada ve literatürde gittikçe daha fazla ilgi görmektedir. Bu tezde, çok ürünlü bir tersine lojistik sistemi için farklı geri kazanım seçeneklerinin birlikte ele alındığı bir ağ tasarım problemi incelenmiştir. Ortaya konulan ağ tasarım probleminde, yeniden üretim, geri dönüşüm ve zararlı atıkların işlenmesi seçenekleri aynı anda dikkate alınmıştır. Problemin genel amacı, sistemin toplam maliyetlerini en küçüklemektir. Bunun yanı sıra, problemin bir diğer amacı da aday toplam tesisleri içinde hangilerinin ve hangi boyutta açılması gerektiği kararının alınmasıdır. Problemde, ürünler için birden fazla parçalama yönteminin yer alması, çok sayıda geri dönüşüme uygun malzeme tipinin bulunabilmesi, her ürünün yeniden üretime uygun birden fazla parçasının belirlenebilmesi özellikleri ile literatürdeki diğer ağ tasarım problemlerinden ayrılan özgün bir çalışmadır. Çalışmada tanımlanan problemin çözümü için bir karma tamsayılı matematiksel model geliştirilmiştir. Problemin büyük boyutlu örneklerinin çözümünü gerçekleştirmek amacıyla tavlama benzetimi temelli bir çözüm yaklaşımı önerilmiştir. Bu çerçevede, önerilen yöntemlerin etkinliğini analiz etmek amacıyla farklı ağ yapıları ve problem parametrelerinin farklı büyüklükleri için toplam 1350 örnek problemden oluşan deneysel bir çalışma yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar yorumlandığında, önerilen yöntemlerin dikkate alınan ağ tasarım problemlerinde etkin olduğu tespit edilmiştir