Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEYNEP KAMİLE MUMCUOĞLU
Danışman: Nazan Kırcı
Özet:
Mimarlık, belirli fonksiyonlara hizmet eden işlevler pratiği olmanın yanında aynı zamanda
çeşitli düşünce ya da kavramları temsil eden göstergeler pratiğidir. Mimari yapılar sahip
oldukları özellikler sayesinde gösterge niteliği taşıyarak bir mesajın iletilmesinde aracı
görevi görebilmektedir. 1851 Londra Sergisinden beri düzenlenen Dünya fuarlarında
sergilenen ulusal pavyonlar da belirli mesajlar taşıyan temsil gücü yüksek yapılar olarak
temsil ettikleri ülkenin kültürel ya da çevresel sürdürülebilirlik yaklaşımlarını
yansıtmaktadırlar. Bu çalışmada, mimari temsil aracı olarak mimarlığın kullanılışı dünyanın
en prestijli etkinliklerden olan Dünya fuarlarındaki ulusal pavyon örnekleri üzerinden
irdelenmektir. Dünya fuarları endüstri devriminden beri devam eden hem gerçekleştiği
dönemin mimarlığını yansıtan hem de gelecekte ortaya çıkacak mimari eğilimlere de öncü
olan etkinliklerdir. Bu fuarları düzenleyen kuruluş olan Uluslararası Sergiler Bürosu
(BIE)’nun 1994’te açıkladığı “İnsanların sahip olduğu sosyal hedefler ile doğanın korunması
arasındaki ikilem mutlaka dikkate alınmalıdır” madde ile fuarlarda doğaya öncelik verilmesi
gerekli kılınmıştır. Sonrasında gerçekleşen 2000 Hannover Dünya Fuarı ile birlikte artık
sürdürülebilirlik bu organizasyonların temel başlığı olarak belirlenmiştir. Tez kapsamında
2000-2020 yılında gerçekleşmiş Dünya fuarlarında sergilenen ulusal pavyonlar
sürdürülebilirliğin temsili çerçevesinde; “Kültürel temsil”, “Mimari miras temsili”,
“Doğadan esinlenme yoluyla temsil”, “Doğadan öğrenme yoluyla temsil” ve “Ekolojik
temsil” başlıkları bağlamında değerlendirilmiştir. Tezin yayın tarihi itibariyle; 2000
Hannover Dünya Fuarı, 2005 Aichi Dünya Fuarı, 2010 Şangay Dünya Fuarı, 2015 Milano
Dünya Fuarı ve 2020 Dubai Dünya Fuarı gerçekleşmiştir. Çalışmada katılımında süreklilik
gösteren, sürdürülmesi gereken kültürel bir kimliğe sahip olan 7 ülke ve bu ülkelerin
sergilediği 35 pavyon belirlenmiştir. Bu ülkeler Almanya, Çin, İspanya, İtalya, Japonya,
Rusya ve Türkiye’dir. Çalışma; katılımcı ülkelerin dönemlerini karakterize eden kimlik
tespiti ve pavyon tasarım fikrini oluştururken etkili olan unsurların saptanmasıyla 21. yy.
mimarlığının izlediği yolu anlamayı, gelecekte ne yöne evrilebileceğiyle ilgili öngörüde
bulunmayı sağlayacaktır.