Voleybolcularda Müsabaka Sırasındaki Oyun Hareketleri Ve Enerji Tüketiminin Belirlenerek, Bazı Antropometrik Ve Fizyolojik Parametrelerle İlişkisinin Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Pınar Demirel

Danışman: KEMAL TAMER

Özet:

Bu araştırmanın amacı, üst düzey genç kız ve erkek voleybolcuların resmi voleybol oyun kuralları çerçevesinde gerçekleştirdikleri bir voleybol müsabakası sırasında enerji tüketimlerinin belirlenerek, antropometrik, fizyolojik ve kondisyonel parametrelerinin tespiti doğrultusunda fiziksel ve fizyolojik özellikleri ile olan ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya, lisanslı olarak voleybol oynayan ve düzenli antrenman yapan 24 kız (yaş: 16,17±0,64 yıl, boy uzunluğu: 175,88±5,50 cm, vücut ağırlığı: 66,16±8,91 kg, VKİ: 21,36±2,38 k/m2, VYY: %18,32±5,09) ve 24 erkek (yaş: 16,46±0,59 yıl, boy uzunluğu: 185,54±6,30 cm, vücut ağırlığı: 74,00±8,03 kg, VKİ: 21,45±1,87 k/m2, VYY: %8,49±4,29) voleybolcu gönüllü olarak katılmıştır. Araştırma kapsamında voleybolcuların; boy uzunluğu, vücut ağırlığı, VKİ, VYY, uzunluk ölçümleri, esneklik, dikey sıçrama, maks. VO2, anaerobik güç, KASİstirahat, 20 m Mekik Koşusu KASMaks., müsabaka sırasındaki; KAS, VO2, oyun süresi, enerji tüketimi, maks. KAS ve maks. VO2 nin yüzdelik karşılığına ait değerleri incelenmiştir. Verilerin analizi; Windows için SPSS 20,0 istatistik paket programında ortalama ve standart sapma hesaplanarak gerçekleştirilmiş, cinsiyetler (Bağımsız Örneklem t-Testi ile Mann Whitney U Testi) ile müsabakadaki setler arasında fark olup olmadığına bakılmış (Tekrarlı Ölçümler Varyans Analizi ile Friedman Testi), parametreler arasındaki korelasyonlar incelenmiş (Pearson Correlation testi ile Spearman s Rho testi) ve p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, kız ve erkek voleybolcuların müsabaka sırasındaki KAS (1. setteki KAS değerleri; kız voleybolcular 152,85±17,22 atım/dk, erkek voleybolcular 133,67±14,48 atım/dk, p<0,05) ve VO2 değerleri (1. setteki VO2 değerleri; kız voleybolcular 18,27±6,39 ml/kg/dk, erkek voleybolcular 13,25±3,46 ml/kg/dk, p<0,017) diğer setlere göre 1. sette istatistiksel olarak anlamlı düzeyde en yüksek değer olarak belirlenirken, oyun süresi (2. setteki oyun süresi değerleri; kız voleybolcular 20:26,15±04:56,73 dk p<0,05, erkek voleybolcular 14:15,22±03:31,01 dk) ile enerji tüketimi bakımından (2. setteki enerji tüketimi değerleri; kız voleybolcular 120,26±59,03 kcal p<0,017, erkek voleybolcular 64,92±25,15 kcal) kız ve erkek voleybolcuların diğer setlere göre en yüksek değeri ikinci sette tespit edilmiş ancak, erkek voleybolcuların hem oyun süresi (p>0,05) hem de enerji tüketimi (p>0,017) değerlerinin setler arasındaki farklılığı istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Bununla birlikte, müsabaka sırasında incelenen tüm parametrelerde (1 dk daki enerji tüketimi hariç, p>0,05) kız voleybolcuların erkek voleybolculardan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek değerlere sahip oldukları tespit edilmiştir (p<0,05). Ayrıca, hem kız hem de erkek voleybolcuların müsabaka sırasında verilen fizyolojik cevapları ile antropometrik ve fizyolojik özellikleri arasında (erkek voleybolcuların müsabaka sırasındaki ortalama VO2 değerleri ile istirahat KAS değerleri arasındaki ilişki hariç, r= 0,678, p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Bu doğrultuda, müsabaka sırasında belirlenen fizyolojik cevaplar (enerji tüketimi: kız 308,25±138,49 kcal, erkek 186,18±70,35 kcal; VO2: kız 17,27±5,69 ml/kg/dk, erkek 12,85±3,10 ml/kg/dk) ile voleybol oyununun düşük-orta yoğunlukta olduğu ve müsabaka sırasındaki fizyolojik cevapların sadece müsabaka koşullarında değerlendirilmesi gerektiği belirlenmiştir.