Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, METAL EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hüdaverdi BİLGEN
Danışman: Volkan Kılıçlı
Özet:
Tikso döküm, dendritik olmayan kütükleri yarı katı sıcaklıklara ısıtıp ardından kapalı bir kalıba enjekte edilen yarı katı şekillendirmenin en yaygın kullanılan süreçlerinden biridir. Tikso döküm, son şekle yakın üretim, iyi yüzey kalitesi, düşük enerji tüketimi ve yüksek işletme verimliliği iyileştirmesi gibi önemli işleme avantajları sunar. Ayrıca tikso döküm, dövme alüminyum alaşımlarının şekillendirilmesine de imkân sağlar. Bu çalışmada, tikso döküm yöntemiyle üretilen AA7075 alaşımının aşınma davranışı araştırılmıştır. Aşınma davranışı, AA7075 alaşımının üç işlem koşulu için (ekstrüze edilmiş, tikso döküm ve tikso döküm-T6) incelenmiştir. Kuru kayma aşınma deneyleri için bir disk üzerinde pim tribometre kullanılmıştır. Aşınma testleri, kuru kayma koşullarında sabit yük (10 N) ve sabit kayma mesafesi (500 m) ile gerçekleştirilmiştir. Mikroyapılar, optik mikroskopi, tarama elektron mikroskobu (SEM) ve sertlik testleri ile karakterize edilmiştir. Deneysel sonuçlar, tikso döküm-T6 alaşımının kuru kayma koşulları altında mükemmel aşınma direnci gösteren ince küresel yapı ve eş eksenli tanelerden oluştuğunu göstermiştir. Uzun süreli çözelti işlemli yaşlandırma ısıl işlemi, tikso döküm ile üretilen AA7075 alaşımının aşınma özelliklerini önemli ölçüde geliştirmiştir. Ayrıca, tikso döküm+T6 numunesi, tikso döküm numunesine kıyasla gelişmiş aşınma direnci ve daha düşük sürtünme katsayısı sergilemiştir. En yüksek aşınma direnci, tikso döküm+T6 numunesinde elde edilmiştir. Baskın aşınma mekanizmaları, abrazyon, oyuklanma, oksitlenme ve mikro tabakalara ayrılmayı içermektedir.
Anahtar Kelimeler : AA7075 alaşımı, T6 ısıl işlemi, tikso döküm, aşınma davranışı