Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Onur COŞKUN
Danışman: Ülkü Duman Yüksel
Özet:
Sanayi devriminden sonra gündeme gelen ve alınması gereken önlemlerin neler olduğu hakkında tartışmalar başlatan hava kirliliği, artan kentleşme, artan nüfus ve değişen arazi kullanım kararları ile insan, hayvan, bitki ve yapılı çevre açısından tehdit oluşturmaktadır. Bu tehdit insanoğlunun ihtiyaçları doğrultusunda gösterdiği ekonomik ve sosyal faaliyetler ile de giderek artmaktadır. Bu ihtiyaçların giderilmesine yönelik olarak yapılan ekonomik ve sosyal faaliyetlerde hava kirliliğinin ikinci plana atılarak kararların veriliyor olması yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemiş olup bu etkinin farkına varma noktasında geç kalınmıştır. Alınabilecek önlemlerin bilimsel yollarla ortaya konuyor olmasına rağmen artan nüfus, değişen ekonomik şartlar tedbir almayı zorlaştırmıştır. Yapılan bu çalışmada ise Ankara ilindeki hava kalitesindeki değişim ile artan kentleşmeye bağlı olarak değişen arazi kullanım kararları arasındaki bağlantı analiz edilmiştir. Bu analiz esnasında hava kalitesi izleme istasyonlarından alınan SO2 ve PM10 değerleri girdi olarak kullanılmıştır. Farklı hava kalitesi izleme istasyonlarının yakın çevrelerinin kentsel kimliklerinin de farklı olmasından dolayı değişen hava kirleticileri değerleri farklı arazi kullanım kararları ile ortak olarak analiz edilebilmiştir. Söz konusu hava kalitesi izleme istasyonlarındaki değerlere, arazi kullanımı değerlerine ve Landsat uydu görüntüleri kullanılarak gerçekleştirilen Yüzey Sıcaklığı ile NDVI analizi arasındaki ilişkiye bakıldığında kentsel hareketliliğin, trafik yoğunluğunun, sanayi alanlarının ve ticari faaliyetlerin fazla olduğu yerlerde yaşam kalitesinin giderek düştüğü, bu kapsamda şehircilik politikalarının gözden geçirilerek tedbirlerin alınması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
| Anahtar Kelimeler : Hava kirliliği ve kontrolü, hava kalitesi, uzaktan algılama, arazi kullanım kararları |