Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUNUS EMRE BEYHAN
Danışman: Seçil Özkan
Özet:
Bitler yerleşici mecburi ektoparazit olup, baş biti etkeni Pediculus humanus capitis’tir.
İnsana, kan emerek, alerji ve dermatit oluşturarak zarar verirler. Bunun yanında bazı
hastalık etkenlerini insana bulaştırabilirler. Bu çalışma; Van İli Başkale İlçesinde Bazı
İlköğretim Okulu Öğrencilerinde P. h. capitis sıklığının araştırılması amacıyla yapılmıştır.
Araştırmaya beş okuldan 251’i kız ve 279’u erkek olmak üzere toplam 530 öğrenci dahil
edilmiştir. Tüm öğrencilerin %3,8’i, kızların %6,8’i ve erkeklerin de %1,5’i P. h. capitis
ile enfeste tespit edilmiştir. Öğrencilerin saç uzunluğu kısa, orta ve uzun olarak
sınıflandırılmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %46’sı (244 kişi) uzun saçlı iken,
%12,3’ünün kısa saçlı olduğu görülmüştür. Fakat, enfestasyonun saç uzunluğu grupları
içindeki yaygınlığına bakıldığında en yüksek pozitiflik %6,2 ile orta saç uzunluğuna sahip
öğrencilerde görülmüştür. Enfestasyonun saç şekilleri içindeki yaygınlığına bakıldığında
dalgalı (%7,7) ve kıvırcık saçlılarda (%7) daha yüksek bit enfestasyonu tespit edilmiştir.
Saç şekli ve parazitlik arasındaki ilişki istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur.
Enfestasyonun baba meslek grupları içindeki dağılım incelendiğinde, en fazla pozitifliğin
%8 ile serbest meslek grubunda görüldüğü, bunu sırasıyla çiftçi (%6,8) ve şoför (%4,2)
mesleklerinin izlediği belirlenmiştir. Toplam 20 bit enfestasyonlu öğrencinin %80’nini
oluşturan 16 öğrencinin “dört ila yedi kişilik” bir ailede yaşadığı tespit edilmiştir. Bu
çalışma ile tespit edilen enfestayon oranı, bölgemizde baş bitlenmesinin önemli bir sorun
olduğunu göstermiştir. Bitlenme her ne kadar ağır klinik tablolara yol açmasa da, önemli
sosyal ve psikolojik sıkıntılara yol açan bir halk sağlığı sorunudur. Sonuç olarak
hastalıktan korunmak için kişisel korunma tedbirleri alınmalı, halkın bu konudaki
eğitimine önem verilerek özellikle okul çağı çocukları ve ebeveynleri hastalık ve parazit
hakkında bilgilendirilmeli ve farkındalık oluşturulmalıdır. Ayrıca pedikülozu azaltmak
ulusal bir sağlık politikasının planlanması da toplum yararına olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : İlkokul, Baş biti, Van