Van ili Başkale ilçesinde bazı ilköğretim okulu öğrencilerinde Pediculus humanus capitis (baş biti) sıklığının araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YUNUS EMRE BEYHAN

Danışman: Seçil Özkan

Özet:

Bitler yerleşici mecburi ektoparazit olup, baş biti etkeni Pediculus humanus capitis’tir.

İnsana, kan emerek, alerji ve dermatit oluşturarak zarar verirler. Bunun yanında bazı

hastalık etkenlerini insana bulaştırabilirler. Bu çalışma; Van İli Başkale İlçesinde Bazı

İlköğretim Okulu Öğrencilerinde P. h. capitis sıklığının araştırılması amacıyla yapılmıştır.

Araştırmaya beş okuldan 251’i kız ve 279’u erkek olmak üzere toplam 530 öğrenci dahil

edilmiştir. Tüm öğrencilerin %3,8’i, kızların %6,8’i ve erkeklerin de %1,5’i P. h. capitis

ile enfeste tespit edilmiştir. Öğrencilerin saç uzunluğu kısa, orta ve uzun olarak

sınıflandırılmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %46’sı (244 kişi) uzun saçlı iken,

%12,3’ünün kısa saçlı olduğu görülmüştür. Fakat, enfestasyonun saç uzunluğu grupları

içindeki yaygınlığına bakıldığında en yüksek pozitiflik %6,2 ile orta saç uzunluğuna sahip

öğrencilerde görülmüştür. Enfestasyonun saç şekilleri içindeki yaygınlığına bakıldığında

dalgalı (%7,7) ve kıvırcık saçlılarda (%7) daha yüksek bit enfestasyonu tespit edilmiştir.

Saç şekli ve parazitlik arasındaki ilişki istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur.

Enfestasyonun baba meslek grupları içindeki dağılım incelendiğinde, en fazla pozitifliğin

%8 ile serbest meslek grubunda görüldüğü, bunu sırasıyla çiftçi (%6,8) ve şoför (%4,2)

mesleklerinin izlediği belirlenmiştir. Toplam 20 bit enfestasyonlu öğrencinin %80’nini

oluşturan 16 öğrencinin “dört ila yedi kişilik” bir ailede yaşadığı tespit edilmiştir. Bu

çalışma ile tespit edilen enfestayon oranı, bölgemizde baş bitlenmesinin önemli bir sorun

olduğunu göstermiştir. Bitlenme her ne kadar ağır klinik tablolara yol açmasa da, önemli

sosyal ve psikolojik sıkıntılara yol açan bir halk sağlığı sorunudur. Sonuç olarak

hastalıktan korunmak için kişisel korunma tedbirleri alınmalı, halkın bu konudaki

eğitimine önem verilerek özellikle okul çağı çocukları ve ebeveynleri hastalık ve parazit

hakkında bilgilendirilmeli ve farkındalık oluşturulmalıdır. Ayrıca pedikülozu azaltmak

ulusal bir sağlık politikasının planlanması da toplum yararına olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler : İlkokul, Baş biti, Van