Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emre Arayıt
Danışman: İlhan Akar
Özet:
Bu araştırmanın temel amacı; ilköğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin
görüşleri doğrultusunda öğretmenlerin örgütsel muhalefet davranışları ve işe yabancılaşma
düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışmanın örneklemi, Ankara İli Merkez
İlçelerindeki resmi ilkokullardan “tabakalı örneklem” tekniği ile seçilen, branş ve sınıf
öğretmenlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, Kassing (2000) tarafından geliştirilen
ve Dağlı (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan “Örgütsel Muhalefet Ölçeği” ve Elma (2003)
tarafından geliştirilen “İşe Yabancılaşma Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin
analizinden elde edilen bulgulara göre Şu sonuçlar elde edilmiştir: Örgütsel muhalefetin
ortalaması “büyük çoğunlukla katılıyorum” düzeyinde ve işe yabancılaşmanın ortalaması ise
“nadiren” düzeyinde olduğu bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel muhalefet algılarına
ilişkin, “cinsiyet” değişkenine göre yatay muhalefet alt boyutunda, “yaş”, “mesleki kıdem”
ve görev unvanı” değişkenlerine göre dikey muhalefet alt boyutunda anlamlı farklılar
saptanmıştır. İşe yabancılaşma düzeylerinde ise “cinsiyet”, “yaş” ve “görev unvanı”
değişkenlerine göre güçsüzlük, anlamsızlık ve yalıtılmışlık alt boyutlarında, “mesleki
kıdem” değişkenine göre güçsüzlük ve yalıtılmış alt boyutlarında anlamlı farklılıklar
bulunmuştur. Genel olarak toplam örgütsel muhalefet ile toplam işe yabancılaşma arasında
negatif ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Ayrıca dikey muhalefet alt boyutu
ile işe yabancılaşmanın alt boyutları arasında negatif düzeyde anlamlı ilişkiler ve yatay
muhalefet ve okula yabancılaşma alt boyutu arsında negatif ve orta düzeyde anlamlı ilişki
saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler :Örgütsel Muhalefet, İşe Yabancılaşma, Mesleki Yabancılaşma