Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FARMAKOLOJİ (ECZ.) ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ARASH CHEHREHEI
Danışman: Fatma Akar
Özet:
Yüksek fruktoz tüketiminin insülin direnci, diyabet, hiperlipdemi ve karaciğer yağlanması
ile karakterize metabolik sendroma neden olduğu bilinmektedir. Yapılan araştırmalar,
fruktozun insülin etkisine aracılık eden faktörlerin duyarsızlaşmasına neden olduğu ve
böylece glukoz ve lipit metabolizmasını bozduğunu, ayrıca omental adipoz dokuda kitle
artışına neden olduğunu göstermektedir. Bu tez çalışmasında, fruktoz ile indüklenen
metabolik sendromun adipoz dokuda moleküler düzeydeki etkileri araştırılmıştır. Bu
amaçla, sıçanlara 30 hafta boyunca içme suyu içerisinde %15 fruktoz verilerek metabolik
sendrom modeli oluşturulmuştur. Deney bulguları, fruktoz tüketimiyle hiperglisemi,
hiperinsülinemi ve dislipidemi geliştiğini göstermektedir. Ayrıca, omental yağ kitlesinin
içme suyu içinde yüksek fruktoz verilen grupta önemli ölçüde arttığı bulunmuştur.
Omental adipoz doku homojenatlarında yapılan gen ölçümleri incelendiğinde ise; fruktoz
tüketiminin IRS-1, IRS-2, SIRT-1 ve Foxo3a mRNA ekspresyonlarını anlamlı derecede
azalttığı, fakat mTOR ve Nrf2 mRNA düzeylerinde belirgin bir değişiklik yapmadığı
saptanmıştır. Bu sonuçlar, uzun süreli yüksek fruktoz tüketiminin adipoz dokuda insülin
sinyal yolağında fonksiyon bozukluğuna neden olarak omental hipertrofik obeziteye yol
açabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : Fruktoz, Metabolik sendrom, İnsülin sinyal yolağı, Adipoz doku