Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emel KOCAKULAK
Danışman: EKREM SEZİK
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:J.drupacea bitkisinin yaprak ve meyveleri 2004 ve 2005 yıllarında, Kuyucak Köyü (Antalya, Akseki), Abanoz Yaylası (Mersin, Anamur), Değirmendere ve Çamlıyayla’dan (Mersin) toplanmıştır. J.drupacea meyvelerinden yapılan andız pekmezleri ise 2004 yılında Kuyucak, Çatalbağdem (Ermenek) Köylerinden, Abanoz ve Kaş Yaylalarından (Anamur) ve Değirmendere Yaylası’ndan (Mersin), yarı endüstriyel olarak üretilen ise piyasadan temin edilmiştir. Yaprak ve meyve uçucu yağlarının yapısı GK ve GK/KS yöntemleri ile analiz edilmiştir. Pekmezlerin içerdiği kokulu maddeler ise MD-KFME ile elde edilip GK/KS yöntemiyle analiz edilmiştir. Uçucu yağların ve kokulu maddelerin spektrumları KS-kütüphane tarama yazılımı kullanılarak tayin edilmiştir. Yaprak uçucu yağı numunelerinde 118-122 adet arasında, meyve uçucu yağı numunelerinde 92-93 arasında madde, Andız pekmezi numulerinde ise 25-47 arasında madde bulunduğu analizler sonucu tesbit edilmiştir. Yaprak uçucu yağlarında α-pinen (% 9.97-45.9), limonen (% 22.7-52.5) ana madde olarak belirlenmiştir. β-pinen (% 0.6-2.7), β-fellandren (% 0.9-7.4), α-kopaen (% 0.1-2.0), β-karyofilen (% 0.1-1.4), α-humulen (% 0.6-2.2), δ-kadinen (% 0.1-2.3) ve γ-kadinen (% 0.8-3.9) de yüksek miktarlarda bulunmuştur. Meyve uçucu yağlarında α-pinen (% 22.8-63.4), limonen (% 10.7-51.1), β-pinen (% 1.0-2.9), mirsen (%1.9-3.4), γ-murolen (%2.0-7.2), δ-kadinen(1.1-4.9), γ-kadinen (% 0.9-3.6) ve abietatrien (%e-3.4) miktarları yüksek bulunmuştur. Andız pekmezi kokulu bileşiklerinin yapısında trans-totarol % 9.7-52.1 oranlarıyla ana madde olarak belirlenmiştir. Karvakrol (% 0.2-6.4), sempervirol (% 0.6-3.5), abietatrien (% 1.7-16.2) ve trans-ferruginol (% 0.2-10.6) yüksek miktarlarda bulunmuştur. Sonuç olarak andız pekmezi ve meyvelerinin uçucu yağlarının yapısı ilk defa tayin edilmiş, bu iki ürünün taşıdığı maddeler arasında benzerlik veya farklılıkları tesbit edilmiş, andız pekmezinin farklı bölgelere göre elde ediliş yöntemleri belirlenmiş ve ayrıca J. drupacea bitkisinin yaprak uçucu yağlarının bölge ve mevsime bağlı değişiklikleri tesbit edilerek uçucu yağın yapısı ayrıntılı olarak belirlenmiştir.