Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: ÖVGÜ ÇELİKLER
Danışman: İLKAY ERDOĞAN ORHAN
Özet:Tez çalışmasında, Türkiye'de yetişen Erodium L'Her.ex Aiton cinsine ait 15 takson (17 örnek) ile Geranium L. cinsine ait 21 taksonun (36 örnek) etanollü ekstreleri in vitro tirozinaz inhibitör ve 4 yöntem ile antioksidan aktiviteleri yönünden incelenmiştir. En yüksek tirozinaz inhibitör etki gösteren G. glaberrimum Boiss.&Heldr. ekstresi fitokimyasal olarak HPLC-PDA ve LC-Q-TOF-MS teknikleri ile analiz edilmiştir. Ekstrede elajik asit, gallik asit, kinik asit, 3,4-dihidroksibenzoik asit, 4-O-metil gallat, geraniin, korilagin ve kersetin tespit edilmiştir. Ekstre 6 fraksiyona ayrılarak, yine tirozinaz inhibitör etkileri ve aktif fraksiyonun (GG-2) fitokimyasal içeriği tespit edilmiştir. GG-2 fraksiyonunda bulunan 3 majör bileşikten ikisi geraniin ve korilagin (elajitanen türevi) olarak tespit edilirken; 3. bileşiğin yüksek ihtimalle kastalajin adlı tane türevi bileşik olabileceği sonucuna varılmıştır. 6. fraksiyonda bulunan iki majör bileşikten birinin kersetin olduğu LC-MS-MS ile doğrulanmış ve diğer majör bileşiğin de kütle verisine dayanarak bir flavonoit türevi olabileceğine işaret etmiştir. Ana ekstrede yapılan HPLC analizinde de, elajik asitin en yüksek oranda bulundupu ve yanısıra gallik asit içerdiği bulunmuştur. Daha sonra geraniin, korilagin, elajik asit, gallik asit ve kersetinin tirozinaz inhibitör etkileri test edilmiş ve en yüksek inhibisyona kersetinin sahip olduğu görülmüştür. Diğer yandan geraniin, korilagin, elajik asit ve kersetinin tirozinaz inhibitör etkileri moleküler doklama deneyleri ile in silico olarak da incelenmiş ve enzim-ligant etkileşimi moleküler düzeyde tespit edilmiştir. Ayrıca PASS ve Swiss Target Prediction sanal tarama programları ile bu 4 bileşiğin cilt beyazlatıcı etki gösterme olasılığı da incelenmiştir. Son olarak, G. glaberrimum etanol ekstresinden hareketle, cilt beyazlatıcı amaçla kullanılabilecek bir krem formülasyonu hazırlanmıştır.