Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: AYDIN KARAÇAM
Danışman: ATİLLA PULUR
Özet:Bu araştırmanın amacı beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algılarında akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygının yordayıcılıklarını incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemi, Ankara ili merkez ilçelerinden seçilen 374 beden eğitimi öğretmeninden oluşmaktadır. Örneklemin belirlenmesinde tabakalı örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algılarını belirlemek için Erdoğan (2013) tarafından geliştirilen Başarı Algısı Ölçeği, akademik iyimserlik düzeylerini belirlemek için Hoy, Tarter ve Hoy (2006) tarafından geliştirilen Akademik İyimserlik Ölçeği, psikolojik iyi oluş düzeylerini belirlemek için Ryff (1989) tarafından geliştirilen ve Akın, Demirci, Yıldız, Gediksiz ve Eroğlu, (2012) tarafından kısa formu oluşturulan Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve fiziksel saygılarını ölçmek için Mendelson, Mendelson ve White (2001) tarafından geliştirilen, Confalonieri, Gatti, Ionio ve Traficante (2008) tarafından kısa formu oluşturulan ve araştırmacı tarafından Türkçe uyarlaması yapılan Fiziksel Saygı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi SPSS 21, LISREL 8.8 ve AMOS programları kullanılarak yapılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesi için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, yordayıcı değişkenlerin incelenmesinde Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, beden eğitimi öğretmenlerinin akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygılarının başarı algılarının anlamlı yordayıcıları olup olmadığı, değişkenlerin doğrudan ve dolaylı etkileri path analizi ile incelenmiştir. Beden eğitimi öğretmen görüşlerinin cinsiyet, yaş, kıdem, spor yapma sıklığı, beden kitle indeksleri ve çalışılan kurum türü gibi demografik değişkenlere göre faklılığının analizinde ise t-testi, Kruskal Wallis ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonuçları beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algısı, akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeylerinin pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Buna ek olarak temel değişkenler arasında en yüksek korelasyonun başarı algısı ile akademik iyimserlik arasında gerçekleştiği görülmüştür. Araştırma sonuçları akademik iyimserlik ve fiziksel saygı başarı algısının anlamlı birer yordayıcısı olduğunu gösterirken psikolojik iyi oluşun başarı algısının anlamlı bir yordayıcısı olmadığı sonucuna varılmıştır. Araştırma sonuçları beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algılarını, akademik iyimserlik ve fiziksel saygının pozitif yönlü olarak etkilediğini göstermektedir. Buna ek olarak psikolojik iyi oluş akademik iyimserlik üzerinden başarı algısını dolaylı olarak etkilemektedir. Araştırma sonuçlarına göre beden eğitimi öğretmenlerinin psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeyleri cinsiyete göre değişmemektedir. Başarı algısı ve akademik iyimserlik düzeyleri ise cinsiyete göre kadın beden eğitimi öğretmenleri lehine anlamlı bir şekilde değişmektedir. Araştırmada beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algısı, akademik iyimserlik ve psikolojik iyi oluş düzeyleri çalışılan kurum türüne göre anlamlı bir farklılık göstermezken, fiziksek saygı düzeyleri ortaokullarda çalışan beden eğitimi öğretmenleri lehine anlamlı br farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Beden eğitimi öğretmenlerinin spor yapma değişkenine göre başarı algısı, akademik iyimserlik ve psikolojik iyi oluş düzeyleri anlamlı farklılık göstermezken, fiziksel saygı düzeyleri spor yapma sıklığı yüksek olanlar lehine anlamlı farklılık göstermektedir. Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algıları ve akademik iyimserlik düzeyleriyle beden kitle indeksleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ancak beden eğitimi öğretmenlerinin psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeyleri ile beden kitle indeksleri arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu farklılık psikolojik iyi oluş düzeyinde normal kilolular, fiziksel saygı düzeyinde ise zayıf olan beden eğitimi öğretmenleri lehinedir. Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algısı, akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeyleri ile yaş ve kıdemleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür.