Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞE DÜNDAR
Danışman: Mehmet Akif Sözer
Özet:
İlkokullarda öğrencilerin akademik başarılarına yönelik öğretmen tutum ve davranışlarının
incelendiği araştırmaya, 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Ankara İli Yenimahalle
İlçesinde yer alan ilkokullardaki 4. Sınıflardan 556 öğrenci ve 231 öğretmen katılmıştır.
Araştırmada nicel ve nitel veri yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Bu bağlamda
araştırmanın nicel boyutunda hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin davranışlarını
belirlemek üzere Deveci (2014) tarafından geliştirilmiş iki ayrı ölçme aracı kullanılmıştır.
Ölçme aracında öğretmenlerin cevaplanması gereken 40 soru yer alırken, öğrencilere
yönelik 53 soru yer almıştır. İstatistiksel analizler için SPSS 21.0 İstatistik Paket Programı
kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken betimleyici istatistiklerden (Frekans,
Yüzde, Ortalama, Standart sapma) faydalanılmıştır. Niceliksel verilerin
karşılaştırılmasında iki grup durumunda, normal dağılım gösteren parametrelerin gruplar
arası karşılaştırmalarında Bağımsız Örneklemler T - testi, niceliksel verilerin
karşılaştırılmasında ikiden fazla grup durumunda, normal dağılım gösteren parametrelerin
gruplar arası karşılaştırmalarında Tek yönlü ANOVA testi ve farklılığa neden olan grubun
tespitinde Tukey Testi (Post Hoc) kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkinin tespit
edilmesinde korelasyon analizi uygulanmıştır. Sonuçlar % 95 güven aralığında, p<.05
anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise, araştırmanın
yapıldığı ilkokullarda görev yapan dördüncü sınıf seviyesinde 15 sınıf öğretmeni ders
esnasında gözlenmiştir. Sonuçlar içerik analizi yöntemi ile yorumlanmıştır. Araştırmanın
nicel ve nitel veri analizleri sonucunda öğretmenlerin, öğrencilerine yönelik tutumlarının
öğrencilerin akademik başarılarına göre anlamlı farklılık gösterdikleri sonucu ortaya
çıkmıştır. Öğrencilerin öğretmenlerine yönelik ders öncesi hazırlıklarını yapmaları,
öğrencilerinin ön bilgilerini harekete geçirmeleri, öğrencileri kendi aralarında
kıyaslamaları, öğrencilerin yanlış cevaplar vermeleri durumundaki tepkileri, dersi ortalama
vi
seviyeye uygun islemeleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Fakat
öğrencilerin, öğretmenlerin akademik açıdan başarılı veya başarısız öğrencilerle ilgilenme,
başarısız öğrencileri daha az ilgilenme, başarılı veya başarısız öğrencilere söz hakkı verme,
başarılı veya başarısız öğrencilerle iletişim kurma davranışlarına yönelik görüşleri arasında
anlamlı bir farklılaşma olduğu saptanmıştır. Buna bağlı olarak ilkokul öğretmenlerinin;
öğrencilere yönelik tutum ve davranışlarının, öğrencilerin akademik başarılarına göre
farklılaştığı değerlendirmesini yapmak mümkündür.
Anahtar Kelimeler : Başarı, akademik başarı, tutum, ayrımcılık