Erzincan Endüstri Mirası Üzerine Bir Değerlendirme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Merve Umay KEÇECİ

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Esin Boyacıoğlu

Eş Danışman: Esra Özkan Yazgan

Özet:

Tez konusunu oluşturan Erzincan kenti, Doğu Anadolu Bölgesi ile Karadeniz Bölgesi’nin sınırında, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde geniş bir ovada kurulmuştur. Konumu nedeniyle tarih boyunca yıkıcı depremlere maruz kalmış ve bu depremler sonucunda birçok kez yer değiştirmiştir. Kent, son olarak 1939 depremi sonrasında tamamen yıkılmış ve yeniden kurulmuştur. 1938 yılında inşa edilen Erzincan Tren Garı, 1939 depreminden günümüze işlevini sürdürerek ulaşan tek yapı olmuştur. Deprem sonrasında kentin yeniden kurulması ve endüstrileşme süreci eş zamanlı gerçekleşmiştir. 1940’lı yılların sonunda kurulmaya başlayan endüstri yerleşkeleri demiryolu hattı ile ilişkili bir konumda planlanmış ve kentin yeniden kurgulanmasında belirleyici rol oynamıştır. Endüstri mirası niteliğindeki bu yerleşkeler günümüzde, periyodik depremler, bilinçsizlik ve koruma politikalarındaki eksiklikler nedeniyle risk altındadır. Bu bağlamda tezin temel amacı, kentin endüstri mirasının yerleşke ve yapı ölçeğinde belgelenmesidir. Tez kapsamında, 1939 depremi sonrasında yeniden inşa edilen kentin gelişimi, endüstri yerleşkelerinin kurulması ile bir arada ele alınarak bu yerleşkelerin kentin gelişim sürecindeki etkileri irdelenmiştir. Sonuç olarak, endüstri yerleşkelerinin sahip olduğu değerler belirlenerek, korunmasına yönelik sorunlar ve Erzincan kenti için taşıdıkları potansiyeller ortaya konmuştur