Gıdalardan izole edilen gram pozitif bakterilerde biyosit ve antibiyotik direnç profilinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERYEM BURCU KÜLAHCI

Danışman: SUMRU ÇITAK

Özet:

Günümüzde hayvan yetiştiriciliğinde gerek hastalıkların tedavisi ve önlenmesi, gerekse hayvansal gıdaların verimini arttırmak amacıyla antibiyotik ve biyositlerin kullanımının oldukça yaygın olması ekonomi ve halk sağlığı açısından ciddi sorunlar yaratmaktadır. Araştırmamızda, Ankara ilinde çeşitli marketlerde satışa sunulan 132 et ve süt ürünü örneğinden izole edilen 77 Staphylococcus izolatında, antibiyotik ve biyosit direnç dağılımları ve antibiyotik direnç ve efluks pompa genlerinin varlığı araştırılmıştır. Ayrıca efluks pompa inhibitörü rezerpinin antimikrobiyal direncine etkisi araştırılmıştır. Staphylococcus izolatlarında en yüksek oranda direnç tetrasiklin (%24,7)’e karşı belirlenmiştir. İzole edilen 77 Staphylococcus izolatının 29’u bir veya birden fazla antibiyotiğe dirençli olarak tespit edilmiştir. Bu izolatların BBL crystal Gram pozitif tanımlama kiti ve 16S rDNA dizi analizi yöntemleriyle tür bazında tanımlamaları yapılmıştır. Test edilen biyositlerin hepsine yüksek MİK değerleri gösteren izolatlar mevcuttur. Rezerpinin Staphylococcus’larda ampisilin duyarlılığını %25, tetrasiklin duyarlılığını %27,8, triklosan duyarlılığını %20,7, povidon iyodin duyarlılığını %34,5 arttırdığı belirlenmiştir. Çalışılan 29 Staphylococcus izolatında tetK (%88,9), bla (%53,8) antibiyotik direnç genleri yüksek oranda tespit edilmiştir. Ayrıca efluks pompa genlerinden acrB (%31), norE (%79,3), sugE (%44,8), smr (%86,2), efrA (%79,3), efrB (%72,4), mdeA (%82,8), sepA (%51,7) yüksek oranda tespit edilen genlerdir. Araştırmamızda tüketime sunulan hayvansal gıdalardan izole ettiğimiz Staphylococcus’ların antimikrobiyal direnç genleri bulundurmaları, bu direnç genlerinin kromozomal ve kromozom dışı genetik materyallerle patojenlere ve normal flora bakterilerine aktarmaları riski sebebiyle, halk sağlığı açısından önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Efluks pompası kaynaklı antimikrobiyal direncinin, efluks pompası inhibitörü rezerpin kullanımı ile belli bir oranda azaltılabileceği fakat bu alanda daha kapsamlı çalışmaların yapılması gerektiği düşünülmektedir