Suya Doygun Olmayan Zemin Şevlerinde Yağış Yoğunluğunun Stabiliteye Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmet ERDAĞ

Danışman: NİHAT SİNAN IŞIK

Özet:

Şev yenilmeleri, Türkiye de dahil olmak üzere tüm dünyada olumsuz sonuçları olan yaygın doğal tehlikelerdir. Şev yenilmelerinin temel sebeplerinden biri de yağış infiltrasyonudur. Doygun olmayan zeminlerde yağışlar şev yenilmelerinin temel sebeplerinden biridir. Bunun nedeni; doygun olmayan zeminlerde bulunan negatif boşluk suyu basıncının görüldüğü emme bölgesinden kaynaklanmaktadır. Bu bölge zeminin kayma mukavemetindeki artıştan sorumludur. Yağış olayları sırasında ve sonrasında yer altı suyu seviyesi yükselir ve bu etki emme bölgesinin kaybolmasını tetikler. Bu durumlarda boşluk suyu basınçları pozitif olur ve doygun olmayan zeminlerde şev yenilmeleri gelişir. Bu çalışma; literatürden seçilen üç vaka çalışması ve Ankarada gelişen bir duraysızlığın değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Vaka ve analiz çalışmalarında doygun olmayan zeminlerde şev duraylılığı ile yağış infiltrasyonu arasındaki ilişki araştırılmıştır. Doygun olmayan zeminin yağış infiltrasyonu etkisinde duraylılık analizleri GEOSTUDIO programının SEEP/W ve SLOPE/W modülü kullanılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda, matrik emme basıncının duraylılık analizlerinde dikkate alınması gereken önemli bir parametre olduğu görülmüştür. Yağış infiltrasyonu ile güvenlik katsayısı arasında ters ve doğrusal olmayan bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca infiltrasyon ile boşluk suyu basıncında meydana gelen değişimlerin güvenlik katsayısını önemli ölçüde etkilediği tespit edilmiştir