Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Naide SEVİM KOŞAN
Danışman: Figen Beyhan
Özet:
Nakliye konteynerlerinin fabrikada uyarlanarak
modüler ve prefabrik yapı birimi olarak yeniden kullanılması, hem limanlardaki
atık konteyner sayısını hem de yapı malzemeleri için somutlaştırılmış
enerjiyi azaltmaktadır. Kaynak korunumunu ve limanlardaki atık yönetimini
destekleyen bu uygulama, çelikle ilişkili yaşam döngüsü etkilerini
azaltabilmektedir. Ancak, enerji verimliliği açısından gerekli yapı
performansının sağlanması amacıyla yapılacak müdahaleler ile ilgili çevresel etkilerin
de detaylı analizi gerekmektedir. Bu bağlamda, çalışmanın teorik altyapısını
oluşturmak için literatür taraması ile, “yaşam döngüsü değerlendirme (YDD)” ve
“nakliye konteynerleri” konuları kapsamlı bir şekilde incelenmiş; atık
nakliye konteynerleri ile yapılan mimari yapıların yaşam döngüsündeki çevresel
etkilerini ortaya koymak için dikkat edilmesi gereken faktörleri belirlemek
için “konteyner yapıların yaşam döngüsü değerlendirmesi” konusu ele
alınmıştır. Elde edilen bilgiler doğrultusunda, “Türkiye’deki uygulamalara
yönelik rehber bir YDD modeli” oluşturulmuştur. Enerji verimliliği açısından
prefabrikasyonlarında gerekli yapısal performansın sağlanmasına yönelik
sanayi pazarı için yapı malzeme gerekliliklerini ortaya koyan “ürün evresi”
tez çalışmasının ana konusunu oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, Türkiye’deki
limanlarda yer alan atık konteynerlerin modüler ve prefabrik yapı birimi
olarak yeniden konumlandırılmasında çevresel açıdan en uygun mimari
konfigürasyonu elde etmek amacıyla “SimaPro PhD 9.4.0.2” YDD yazılım aracı kullanılarak
deneysel çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; “Ecoinvent 3.8” YD veri
tabanı içerisindeki Avrupa’ya ait verilerin Türkiye enerji ve su verileri ile
uyarlanması ile elde edilen yapı malzeme verileri kullanılarak konteyner dış
kabuğu üzerinde ele alınacak “duvar”, “tavan”, “döşeme”, “pencere / balkon
kapısı” ve “dış kapı” konfigürasyonları için montaj senaryoları
oluşturulmuştur. Bu senaryoların “ReCiPe 2016 V1.07” YDED yöntemi ile iki
farklı düzeyde etki değerlendirmesi gerçekleştirilerek çevresel açıdan en iyi
performansı gösteren senaryolar ve çevresel etki sonuçları bulunmuştur.