Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: EKMEL ÇETİN
Danışman: SELÇUK ÖZDEMİR
Özet:Bu araştırmanın amacı okul öncesi eğitimde bilişsel araçlar olan balık kılçığı, beyin fırtınası ve akış diyagramı gibi şematik düzenleyicileri bilişim teknolojileri destekli bir ortamda kullanarak çocukların bilişimsel düşünme etkinliklerine dâhil edilmesidir. Bu doğrultuda okul öncesi eğitimde problem çözme ve algoritmik düşünme temelleri üzerine hazırlanmış olan İlk Garaj uygulaması kullanılarak bir devlet okulunda 60-72 ay arası çocuklarla etkinlikler gerçekleştirilmiştir. Okul öncesi çocukların bilişsel araçları kullanma, sınıf içi etkileşim sürecinde problem çözme etkinliklerine katılma ve bilişimsel düşünme durumlarını ortaya koymak amacıyla araştırma deseni olarak durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma Ankara'da bir devlet okulunda iki ayrı sınıfta öğrenim görmekte olan 28 çocukla yürütülmüştür. Araştırmaya katılan çocukların hepsi yaş grubu olarak 60-72 ay aralığındadır. Etkinlikler araştırmacı tarafından yürütülmüştür. 12 hafta süren araştırma için okul öncesi sınıflarda 10 ayrı etkinlik yapılmıştır. 10 etkinlik tamamlandıktan sonra da sınıf ve uygulama ortamından bağımsız değerlendirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Etkinlikler kamera ile kayıt altına alınmıştır. Veri toplama araçları, sınıf içi etkileşim kayıtları, çocukların problem çözümlerini planladıkları akış diyagramları ve öğretmenlerle yapılan görüşmelerden oluşmaktadır. Sınıf içi etkileşim kayıtları söylem analizi yöntemiyle, akış diyagramları akış diyagramı değerlendirme formuyla, öğretmen görüşmeleri de içerik analiziyle incelenmiştir. Nitel verilerin analizleri için MaxQda 10 programından yararlanılmıştır. Nicel veriler için de IBM SPSS 20 programı kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre bilişim teknolojileri desteğiyle bilişsel araçları kullanarak hazırlanan ve uygulanan bilişimsel düşünme etkinliklerinin okul öncesi dönemde 60-72 ay arası çocuklarda kullanımının uygun olduğu görülmüştür. Çocukların 10 hafta süren etkinlikler ve değerlendirme etkinliğinde problem durumunu anlama, problemin neden sonuç ilişkilerini inceleme ve probleme alternatif çözümler üretme etkinliklerine katıldıkları ve düşüncelerini ifade ettikleri belirlenmiştir. Problem çözümünü planlarken çocukların algoritmik düşünmelerinin ve akış diyagramlarını oluşturmalarının da iyi düzeyde olduğu görülmüştür. Ayrıca yapılan etkinliklerin Milli Eğitim Bakanlığının okul öncesi dönem için belirlediği kazanımları da edindirmeye yönelik destekleyici olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak okul öncesi çocukların sistematik bir şekilde hazırlanan bilişimsel düşünme etkinliklerine katılımlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen görüşleri de bu bulguları destekler niteliktedir. Araştırma sonunda da alana katkı sağlayacak gelecek araştırmalar için çeşitli önerilerde bulunulmuştur.